Het duplex-systeem wordt veelvuldig toegepast, maar in de regel wordt ervan uitgegaan dat dit systeem uit twee oppervlaktebehandelingen bestaat in plaats van drie. Na het thermisch verzinken volgt meteen het poedercoaten of natlakken. Maar daartussenin zit nóg een bewerking, waar wel eens te lichtvaardig over wordt gedacht. Want zonder een goede uitvoering van het deklaaggereedmaken krijg je niet de gewenste corrosiewerende werking of esthetische eigenschappen. Maar aan welke eisen moet het deklaaggereedmaken voldoen? Dat is nu precies de grote vraag.

Een bedrijf dat gespecialiseerd is in het deklaaggereedmaken is NESTcoat. Het bedrijf doet dit bij thermische verzinkerijen of bij bedrijven die een organische coating aanbrengen. Je zou NESTcoat kunnen zien als een onderaannemer die getrainde werknemers naar de klant stuurt om het werk in house uit te voeren.

TOEGENOMEN KLANTEISEN

Directeur Dany Nedelescu legt uit dat dit werk in het verleden door thermische verzinkerijen zelf werd gedaan. Echter, door de toegenomen klanteisen is een nieuw vak ontstaan in de branche: het deklaaggereedmaken. Dat is natuurlijk mooi om aan die klanteisen tegemoet te komen, maar tegelijkertijd praat je over een braakliggend gebied, omdat normen of richtlijnen ontbreken. Ook kun je het vak nergens leren, behalve in de praktijk zelf. Oneerbiedig gesteld zou je kunnen zeggen: iedereen doet maar wat. Dany Nedelescu vindt dat aan die situatie een einde moet komen: “De hogere klanteisen komen erop neer dat men een aluminium uiterlijk wil hebben: zó strak wil men de thermisch verzinkte producten hebben.

Thermisch verzinken is echter oorspronkelijk niet bedoeld om te voldoen aan esthetische eisen, maar aan functionele eisen, namelijk de bescherming van het onderliggend staal. Maar de markt vraagt nu eenmaal steeds vaker om esthetisch verantwoorde producten. Bij het deklaaggereedmaken komt dat er vaak op neer dat je meer zink moet weghalen. Maar welke laagdikte moet minimaal overblijven wil je de corrosiewerende werking niet aantasten? Daar is geen algemeen geldende norm of richtlijn voor. Dus het antwoord daarop mag eenieder zelf bedenken. Daarnaast zien we dat klanten vaak niet goed weten dat de esthetische wensen op gespannen voet kunnen staan met de functionele eisen. En als er dan na 20 jaar problemen ontstaan bij de duplex-producten, kijkt niemand naar het deklaaggereedmaken; er wordt dan alleen gekeken naar de thermische verzinkerij of het bedrijf dat de organische coating heeft aangebracht.”

NORM OF RICHTLIJN

Kortom, deze nieuwe tak van sport beweegt zich in een redelijk ‘vrij’ gebied, zonder algemeen geldende afspraken. Er zijn wel NEN-normen, zoals de NEN 5254:2003 nl over het duplex-systeem, maar die gaan over de ‘twee uitersten’ van dat systeem, niet over het tussenproces. Ook is er een norm over de voorbehandeling (wat beslist iets anders is dan het deklaaggereedmaken) en een norm die specifiek gericht is op het poedercoaten van thermisch verzinkte producten, de NEN-EN 15773:2018 nl. Daardoor kunnen producten uit het duplex-systeem nu voldoen aan de daarvoor geldende organische coatnormen, terwijl bijvoorbeeld zinkverdikkingen goed zichtbaar zijn of de organische coating niet goed gesloten is door de aanwezigheid van (niet of nauwelijks zichtbare) zinkpuntjes.

Bij NESTcoat zien ze graag een norm komen voor het deklaaggereedmaken. Met een aantal klanten is hierover al overleg gevoerd en ook zijn er contacten gelegd met NEN. Maar om tot een norm te komen, is een traject vereist waarin veel onderzoek wordt gedaan en afspraken tussen betrokken partijen worden vastgelegd. Dit duurt zo’n drie tot vijf jaar. Een lichtere variant hierop is een technische afspraak tussen twee of meer ondernemers over de uit te voeren werkzaamheden en kwaliteitseisen – een afspraak die niet algemeen bindend is voor de branche. NESTcoat heeft zelf vorig jaar een eigen norm opgesteld waaraan men zich houdt en die het bedrijf in de markt wil uitdragen. Deze norm moet de basis bieden voor kwaliteitsafspraken over de aanlevering van thermisch verzinkte producten en van producten die deklaaggereed zijn gemaakt.

INTERPRETATIEVERSCHILLEN

Dany Nedelescu: “Daarmee willen we ook werken aan bewustwording van de problematiek. In het duplex-systeem zitten wij in het midden, maar aan beide zijden is te weinig kennis over en ervaring met het deklaaggereedmaken volgens de huidige kwaliteitseisen. Ook de eindklant weet vaak niet wat dat proces inhoudt en wat de gevolgen kunnen zijn als het werk onprofessioneel wordt uitgevoerd. Zinkinfo Benelux is bijna twee jaar geleden gestart met de communicatiecampagne Zeker Zink om de dialoog tussen (eind)klant en thermische verzinker op gang te brengen en te stroomlijnen. Daarmee is een nieuw classificatiesysteem voor thermisch verzinken gecreëerd. Dat systeem beschrijft de eisen voor functioneel thermisch verzinken en voor esthetisch thermisch verzinken. Het is goed dat dit bestaat, maar we merken in de praktijk dat daar regelmatig interpretatieverschillen over zijn.” Dany Nedelescu vindt dat voorkomen moet worden dat er vanwege de esthetische eisen tijdens het deklaaggereedmaken zoveel zink wordt weggenomen dat daarna twee lagen primer nodig zijn om de corrosiewering in stand te houden.

Nergens staat immers beschreven hoeveel zink er weggehaald mag of moet worden. Een objectieve uitspraak doen over de kwaliteit van het deklaaggereedmaken is niet eenvoudig, omdat die kwaliteit niet makkelijk meetbaar is. Een norm zou hiervoor een oplossing kunnen bieden. In september zal deze vraag door de normcommissie bij de NEN besproken worden. Mocht die er uiteindelijk niet komen, dan wil NESTcoat in elk geval werken aan een technische afspraak die in de branche wordt gesteund door thermische verzinkerijen, coatbedrijven en eindklanten. Met een aantal bedrijven uit de branche wordt hierover al hardop nagedacht. Personen en bedrijven die betrokken willen worden bij deze normontwikkeling, worden opgeroepen contact op te nemen met NESTcoat.

DEKLAAGGEREEDMAKEN

Deklaaggereedmaken komt neer op het weghalen van oneffenheden op ‘vers’ thermisch verzinkte producten door middel van mechanisch egaliseren. Het doel is het verkrijgen van een gladde en strakke ondergrond. Om dit werk goed te kunnen doen, leidt NESTcoat zelf de medewerkers in de praktijk op gedurende een half jaar. Medewerkers moeten balanceren tussen het behoud van zoveel mogelijk zink enerzijds, en het gewenste esthetische uiterlijk anderzijds. Momenteel heeft NESTcoat ongeveer 60 medewerkers in dienst, maar deze zomer wordt het bedrijf uitgebreid en zal het werk ook in België worden aangeboden. Naar verwachting zal het aantal medewerkers hierdoor met ongeveer 50 stijgen.