Het webinar "Chemicals Strategy for Sustainability: How can Europe achieve a toxic-free environment for the metals needed for the Green Deal?" werd op 10 juni gehouden en werd druk bezocht. Een dergelijk webinar geeft een mooi inkijkje in wat de samenleving in Europa kan verwachten.

De hoofdgasten van de webinar waren:

• Maria Spyraki, Member European Parliament - Group of the European People's Party
• Bjorn Hansen, Executive Director ECHA
• Guy Ethier, Senior Vice President Umicore
• James Stevens, Moderator Eurometaux

Doel van het webinar was informatie geven en krijgen over de zaken die van belang zijn voor het groeien naar een gifvrije samenleving. Daar bleek al gelijk een issue te zitten. Want wat is eigenlijk een gifvrije samenleving, en wanneer is gifvrij ook daadwerkelijk gifvrij en hoe lang gaat dat duren? Duidelijk is dat 2050 een belangrijke stip op de horizon is, maar dat er voor die datum nog veel tussenstations bereikt dienen te worden. 

Na een korte introductie van de vier hoofdgasten werd een poll uitgezet. Wat verwacht je van Europa? Van de 5 opties werd met 52% met stip het antwoord "eenduidige, proportionele en voorspelbare regelgeving" gekozen. In de discussie daarna werd vooral duidelijk dat dit niet vanzelfsprekend is, en mogelijk zelfs nooit gehaald wordt. Immers, alle metalen en metaalzouten zijn aangemerkt als "gif". Het is echter wel het doel dat men stelt, en waarvan men eigenlijk al weet dat het niet haalbaar is. Bjorn Hansen gaf als voorbeeld dat voor het maken van zijn smartphone veel metalen en metaalzouten nodig zijn, en dat hij dat zal accepteren omdat geen smartphone, geen optie is.

Zaken die men in wet- en regelgeving wil gaan uitwerken onder de Green Deal zijn:

• Verminderen van de energieconsumptie (bij productie), en daar waar energie nodig is, deze klimaat neutraal opwekken.
• De veiligheid van consumenten, werkers en het milieu waarborgen.
• Ontwerpen volgens de eisen van de Circulaire Economie, waarbij materialen zo hoog mogelijk in de waardeketen blijven.

Een aantal opvallende zaken zijn:

• ECHA geeft aan dat REACH is gericht op een upstream aanpak, terwijl de markt REACH toch echt ziet als gericht op downstram users.
• Europa claimt dat ze de meest data gedreven samenleving van de wereld is, en daarmee ook de meeste data over chemie en producten waarvoor chemie gebruikt is, beschikbaar heeft. Daarmee is in de wereld een competitief voordeel te behalen.
• De acties gericht op uitfaseren van SVHC-/CMR-stoffen zijn tot op heden teveel gericht op de mogelijkheden van de organische chemie. Daarmee lijkt uitfaseren makkelijk, maar bij de anorganische chemie zal vervangen vaak niet mogelijk zijn.
• Er zal meer gekeken moeten worden naar de risico's dan naar de gevaren. Een OEL werkt vaak beter dan een restrictie.
• Metaal is heel belangrijk, omdat het oneindig recyclebaar is.

Door het publiek werd ook het nodige ingebracht. Dat is onder andere:

• Het is wel noodzakelijk dat de wetgever (ook) het wetenschappelijk bewijs volgt en deskundigen laat participeren met (emotieloze) kennis. Emotie moet zoveel mogelijk worden voorkomen.
• Intermediates dienen anders beschouwd te worden dan stoffen die in contact komen met de consument of kunnen zorgen voor milieubelasting, omdat ze in het eindproduct zitten.
• Leuk dat metaal oneindig recyclebaar is, maar om een metalen element duurzaam te maken is een goede oppervlaktebehandeling noodzakelijk en daar zijn toch echt SVHC-/CMR-stoffen voor nodig.
• Het is belangrijk om de te ontwikkelen wetgeving is samenhang te zien op meerdere deelgebieden. Dus veiligheid, verdienkracht en milieu gecombineerd.
• De menselijke factor is een heel bepalende factor bij het lopen van risico's en het ontstaan van gevaren.