Jaap van Peperstraten

In een bijzondere samenwerking tussen twee applicateurs is een complete brandweerauto van de Koninklijke Marine onder handen genomen. De brandweerauto werd door zowel SVDB Nanocoatings in Oude Pekela als door Qotec Nanocoatings (Steur Oudenbosch) behandeld. De voornaamste eis waar het werk aan moest voldoen? 15 jaar geen corrosie. De eindklant heeft al laten weten erg enthousiast te zijn over het resultaat en deze uitvoering lijkt voor herhaling vatbaar.

SVDB Nanocoatings behandelt al jaren brandweerauto’s voor diverse opdrachtgevers. Een belangrijke opdrachtgever, DRV uit Hoogeveen, werd echter op 1 januari 2020 overgenomen door Kenbri Fire Fighting in Numansdorp. Kenbri won vervolgens een aanbesteding van de Koninklijke Marine voor de levering van brandweerauto’s en zij kwamen voor de conservering van de grootste auto uit bij SVDB Nanocoatings. Deze grote auto moest in zijn geheel behandeld worden, wat betekende dat een zeer grote spuitcabine noodzakelijk was. SVDB Nanocoatings werkte soms samen met spuiterij Steur Oudenbosch en ook deze keer werd contact gezocht. Steur beschikt niet alleen over een heel grote spuitcabine waar de brandweerauto in zijn geheel in kan, maar men is er ook gewend met nanocoatings te werken. Sterker nog, Jack Steur ontwikkelde zelf enkele jaren geleden een nanocoating met de naam NanoClear+, waarbij het plusje staat voor hydrofobiciteit.

Dick Dijk, directeur SVDB Nanocoatings, legt uit hoe het werk in grote lijnen is verlopen. “Doordat Kenbri het bedrijf DRV overnam en zij voor de grote brandweerauto een conservering met nanocoating wensten, kwamen ze bij ons uit. De wens voor nanocoating kwam voort uit ervaringen van hún klant met eerder behandelde auto’s. Ook speelde mee dat de brandweerauto 15 jaar corrosievrij moest blijven en in Den Helder komt te staan, en dus regelmatig aan zout wordt blootgesteld. Normaal brengen wij een nanocoating aan op grotere delen als cabine, chassis en de wielen, plus op allerlei onderdelen als frames, pompen, buizen, klemmen, schakelaars enzovoorts. Maar nu ging het om de brandweerauto in zijn geheel. Met Steur (Qotec Nanocoatings) hebben we een voorstel en een taakverdeling gemaakt en zijn we aan de slag gegaan.”

Brandweerauto onder handen
Hier wordt een brandweerauto onder handen genomen

TOEGEPASTE APPLICATIES
Kenbri levert niet alleen de auto aan de marine, maar moet ook zorgen dat die er 15 jaar netjes blijft uitzien. Aanvankelijk wilde Kenbri dit bereiken door de auto eens in de twee jaar te poetsen en daarna een wax coat aan te brengen. Maar die wax houdt hoogstwaarschijnlijk geen twee jaar stand. Daarom besloot men tot nanocoating, waarbij twee verschillende nanocoatings via elektrostatisch spuiten zijn opgebracht. De taakverdeling hield in dat Steur eerst de kraan (hoogwerker) en kraanopbouw behandelde, evenals het chassis, het plateau, de zijkanten en de twee bemanningsgedeelten. Vervolgens heeft SVDB Nanocoatings de cabine en bedieningscabine behandeld, evenals de tien wielen en wat kleinere onderdelen, zoals werkbakken. Dat twee verschillende nanocoatings zijn gebruikt is geen probleem, omdat hun eigenschappen gelijk zijn: vuil- en waterafstotend (corrosiewerend) en een heel lange levensduur. Ook de voorbehandeling was verschillend. SVDB Nanocoatings deed het reinigen, ontvetten (waaronder het verwijderen van lichaamsvet) en stofvrij maken met de hand, terwijl Steur daarvoor het droogijs stralen inzette.

De auto stond gedurende de complete behandeling bij Steur/Qotec Nanocoatings. Bedrijfsleider Arjan Luykx legt de door hen toegepaste applicaties uit. “We zijn begonnen met droogijs reinigen om een aantal redenen. Daarmee kun je de vervuiling eraf halen, maar ook eventuele parafine of vetten. Verder activeer je daarmee het oppervlak, zodat dit meer ontvankelijk is voor de coating die daarna komt. Vervolgens hebben we alles ingepakt dat niet meegespoten moest worden, zoals leidingen, de rolluiken en de remsystemen. De wielen hadden we van de auto afgehaald. Daarna is de complete wagen nog eens met droogijs gereinigd om de afdruk van onze handen en voeten te verwijderen, om te ontvetten en om de stofjes erop te verwijderen (‘afkleven’). Daarna hebben we de multi substrate activator ingezet om de hechting te optimaliseren. Die activator hebben wij zelf ontwikkeld om de werking van onze nanoclear te verbeteren op aluminium, rvs, staal, kunststoffen en op reeds aangebrachte laklagen. Tot slot is de NanoClear+ in twee lagen aangebracht, in een totale laagdikte van ongeveer vijftig micrometer.”

Droogijs
Jack Steur toont het droogijs waarmee is gestraald.

GROTE TEVREDENHEID
Toen ook de taak van SVDB Nanocoatings was volbracht, kon de auto worden gepresenteerd aan Kenbri en aan de Koninklijke Marine. Beide applicateurs spreken van een heel goede samenwerking, en ook de werkplanning is helemaal uitgekomen. Minstens zo belangrijk: de tevredenheid bij de (eind)klant is groot. Abel Pot, projectleider bij Kenbri, is erg tevreden en zag dat ook de marine zeer onder de indruk was toen zij de auto kwamen ophalen. “Als hoofdaannemer van deze brandweerauto zijn wij verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van alle onderdelen. Daarnaast hebben wij voor dit voertuig een onderhoudscontract afgesloten voor een periode van 15 jaar. De auto moet er al die tijd mooi blijven uitzien. Dat betekent onder meer dat het voertuig na een inzet altijd schoongemaakt moet worden, gewassen dus, om de blootstelling aan zout zoveel mogelijk te beperken. Ook zullen wij jaarlijks de coating beoordelen, wellicht in samenwerking met beide applicateurs. De conservering moet 15 jaar bescherming bieden. Daarom zijn we zeer geïnteresseerd in de kwaliteit van de conservering op alle metaaldelen. Of we de beschermingsduur gaan halen weten we niet zeker, maar gezien de staat van dienst van deze twee applicateurs op het gebied van voertuigen hebben we er wel vertrouwen in.”

Belangrijk voor de beschermingsduur is dat het voertuig gaat opereren in een zilte omgeving. De twaalf meter lange brandweerauto wordt in Den Helder weliswaar binnen gestald in een verwarmde omgeving, maar zal herhaaldelijk buiten te zien zijn. Abel Pot: “In diverse situaties komt het voertuig buiten en wordt dan blootgesteld aan zoute lucht. Dat geldt allereerst bij noodsituaties, maar met het voertuig wordt ook regelmatig getraind en geoefend. Daarnaast wordt het ingezet voor hand- en spandiensten op en rond de haven en kan het worden opgeroepen voor calamiteiten in de regio. Al met al staat het voertuig meer binnen dan buiten, maar in het verleden hebben we in dergelijke omstandigheden bij andere voertuigen toch corrosie zien ontstaan. Daarom hebben we zelf in ons ontwerp al veel onderdelen aan de buitenkant van het voertuig, zoals de kastopbouw, van kunststof gemaakt. Verder hebben wij voor de productie van de brandweerauto meerdere leveranciers ingeschakeld, die ook hun producten moesten voorzien van een adequate conservering. Voor het chassis en de cabine hebben wij bijvoorbeeld Scania ingeschakeld en voor de hoogwerker Bronto Skylift in Finland. De eindconservering betrof dus de nanocoatings. Die gewenste eindbescherming is ook belangrijk, omdat de coatings een zodanige structuur hebben dat je daarop niet even een nieuwe coating kunt aanbrengen, juist vanwege de functie dat er niets op hecht.”

Grote spuitcabine Steur
Steur beschikt over grote cabines waarin grote voertuigen in hun geheel behandeld kunnen worden

VERVOLG
De krachten die op het voertuig worden uitgeoefend, hebben niet alleen met zout te maken. De auto weegt 37 ton, heeft een werkhoogte tot 61 meter en is inzetbaar tot windkracht 9. Hij heeft een bluscapaciteit van 4.000 liter water per minuut met de mogelijkheid tot schuimbijmenging. “Gelet op de statische en dynamische belastingen op het chassis met het gewicht van de hoogwerkeropbouw hebben we zorgvuldige berekeningen gemaakt. Wij zijn tevreden over het eindproduct en kijken terug op een goede samenwerking. Of we dit vaker gaan doen, hangt in de eerste plaats af van waar de klant specifiek om vraagt. We maken al meer dan 15 jaar brandweervoertuigen en weten dat de meeste brandweerkorpsen niet werken in een zilte omgeving. Daarom zal deze conservering niet heel gebruikelijk worden. Maar er zijn klanten, zoals de marine en de brandweerkorpsen in Amsterdam en Rotterdam, die wel voertuigen in vergelijkbare omgevingen hebben. De conservering die in deze case is aangebracht, zal voor ons dus geen standaardoplossing worden, maar is wel een toevoeging aan ons leveringspakket.”

Spuitcabine
Een voorbeeld van een cabine waarin de brandweerauto is behandeld