Jaap van Peperstraten

De VMRG is al langere tijd betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe inspectiemethodes om de degradatie van gevels op een slimme manier nauwkeurig en tijdig in beeld te brengen. Dit najaar worden er drie pilots uitgevoerd, waarbij hiervoor drones met verschillende sensoren worden ingezet. Het bedrijf dat het vliegen met drones uitvoert, is Aeroscan.

De VMRG, de vereniging van gevelbouwers en haar partners in de branche, heeft samen met Octo en Aeroscan enkele jaren geleden het initiatief genomen voor het project Facade Service Applicatie (FaSA). FaSA moet het mogelijk maken om onderhoudsinspecties te digitaliseren door de inzet van drones, sensoren en kunstmatige intelligentie. Het doel is het beschikbaar krijgen van (beeld)materiaal van gevels en analysesoftware om op relevante momenten een objectief inzicht te hebben in de prestaties van gevels. De drie pilots met drones en verschillende sensoren moeten informatie opleveren over welke sensoren het meest geschikt zijn voor het opsporen en monitoren van de degradatie van gevels of het vaststellen van warmtelekken in gebouwen.

TESTEN MET DRONES
Stefan Quak, één van de twee directeuren van Aeroscan, licht de pilots toe: “Deze pilots zijn een onderdeel van een groter project, waarin zowel voor de woningbouw als voor de utiliteitsbouw diverse methodes met drones worden getest. Voor de woningbouw zijn we zo goed als klaar. In de pilots voor de utiliteitsbouw is het principe van vliegen met de drone en data-inwinning hetzelfde, maar er moet nog meer onderzoek worden gedaan om te bepalen met welke sensoren je het beste resultaat behaalt om de verschillende vormen van degradatie van gevels goed in kaart te brengen. Waar wij verantwoordelijk voor zijn, is het inwinnen van de juiste data en de eerste stappen van de verwerking daarvan tot digitale basisinformatie waarop analyses gedaan kunnen worden. Wij vliegen met een drone met sensoren, zoals de traditionele fotocamera met 100MP (megapixels), langs een gebouw en brengen dan alle delen van de gevel vanuit verschillende hoeken in kaart. Op basis daarvan kunnen we een 3D-model reconstrueren, waarbij je exact weet waar de foto is genomen. De foto moet uiteraard gedetailleerd en in zeer hoge resolutie zijn, zodat je de gebreken kunt detecteren.”

Drone met fotocamera
Drone met fotocamera

3D-MODEL
Naast de fotocamera zullen ook andere sensoren getest worden, zoals de laserscan, de thermische camera en mogelijk een infraroodcamera. Het testen met een thermische camera kan voor een duurzaamheidsprogramma interessant zijn om warmtelekken te ontdekken. Gelet op de degradatie van gevels worden er allereerst testen met fotocamera’s gedaan om met de beelden daarvan een 3D-model te reconstrueren dat bouwkundig accuraat is en tot op de centimeter nauwkeurig. Een kenmerk van utiliteitsbouwpanden is dat ze vaak veel homogene delen hebben (gevelwanden), die veel op elkaar lijken. Met een drone en toegepaste software is het mogelijk om herhaaldelijk op precies dezelfde punten een foto te nemen, waarna je de verschillen in de tijd kunt gaan vergelijken.

Stefan Quak: “Het uiteindelijke doel is dat het dronevliegen een betrouwbare methode oplevert, als aanvulling op de huidige inspectiemethodes. De drone met sensor levert adequate data die completer en gedetailleerder zijn dan je met de huidige inspectiemethodes kunt krijgen. Hoe gedetailleerder de data zijn uit bijvoorbeeld foto’s, hoe sneller je een afwijking kunt zien ten opzichte van de vorige keer. Daarmee is degradatie sneller te ontdekken, zeker wanneer je de fotografische data combineert met data uit andere bronnen, zoals een thermische scan of infrarood sensoren. Met drones heb je als het ware een gestandaardiseerde inwinningsmethode voor herhaalinspecties, waarbij je iedere keer vanaf dezelfde plek data vastlegt. Coatingexperts kunnen de eventuele verschillen dan gaan classificeren. Ik denk dat op dit moment met drones 80 tot 90 procent van alle informatie over de schil van een gebouw te verkrijgen is die nodig is voor een meer betrouwbare besluitvorming over waar en wanneer onderhoud nodig is. Daarnaast wordt deze methode goedkoper en sneller, en krijg je een completer beeld van de gevel.”

Drone wordt in gereedheid gebracht voor bouwkundige inspectie van Rijksmuseum
Drone wordt in gereedheid gebracht voor bouwkundige inspectie van Rijksmuseum

NAUWKEURIGHEID
Hij wijst erop dat deze vorm van inspectie het overbodig maakt om het gehele pand aan de buitenzijde te onderzoeken. Dankzij de inzet van drones kun je daarna heel selectief op een aantal plekken een hoogwerker inzetten. Of misschien constateren dat zelfs dát niet nodig is. “Je kunt hiermee hoe dan ook de inspectiekosten verlagen en toch betrouwbare uitspraken doen over de kwaliteit van de gevel en de noodzaak van onderhoud. Hierdoor kun je ook besluiten om deze vorm van inspectie frequenter in te zetten. Met verschillende GPS-technieken worden nauwkeurige data verkregen, doordat de foto steeds vanaf een bepaalde afstand tot het gebouw genomen wordt. Op de 2D-data en het 3D-model dat wij daaruit reconstrueren, kunnen andere partijen hun analysetools loslaten en daar de maatvoering uithalen en gebreken ontdekken. Verder willen
we met nieuwe typen sensoren ook proberen veel meer de degradatie achter de beschermlagen te ontdekken door bijvoorbeeld heel vroegtijdig kleurverschillen in een coatinglaag te ontdekken. Maar dat moet nog verder uitontwikkeld worden.”

GOOGLE MAPS OP DETAILNIVEAU
In de wereld van gebouwbeheer ontstaat steeds meer interesse om met behulp van drones de bouwkundige toestand van een gebouw gedetailleerd in kaart te brengen. Zo heeft Aeroscan onlangs in Amsterdam zowel het Rijksmuseum als het Centraal Station ingescand met drones. Bij dergelijke objecten duurt zo’n klus één of twee dagen. Volgens Stefan Quak kun je deze methode vergelijken met Google Maps, alleen dan op een veel verfijnder detailniveau. “In de vastgoedwereld gaat het steeds meer toe naar een virtuele wereld waarin steeds meer werk op afstand kan worden uitgevoerd door inspecteurs, eigenaren en beheerders. Het vliegen met onbemande luchtvaart is relatief nieuw, maar ik verwacht dat de technische en praktische mogelijkheden de komende tijd alleen maar zullen toenemen.”

Detailniveau gevel
Detailniveau gevel