Sinds mensenheugenis vormt de aangroei van allerlei organismen op de romp van schepen een grote uitdaging. Deze aangroei (fouling) wordt over het algemeen bestreden met antifouling coatings, maar is in sommige gevallen niet meer toereikend. Verffabrikant Jotun heeft nu een revolutionair systeem ontwikkeld, waarmee zij kunnen garanderen dat de scheepsromp altijd schoon is. Een HullSkater die de inspectie en reiniging doet, neemt een centrale plaats in dat systeem in. Hoe werkt het?

Op het gebied van coatings voor schepen is Jotun de wereldwijde marktleider. Het aangroeiprobleem waar scheepseigenaren mee kampen, is bij hen dus absoluut bekend. Aangroei van allerlei organismen leidt tot meer weerstand in het water, wat leidt tot verminderde snelheid of meer brandstofgebruik en dus meer CO₂-emissies. Anders gezegd, met een schone romp reduceer je het brandstofgebruik en CO₂-emissies.

REVOLUTIONAIR SYSTEEM
Om de romp schoon te houden, heeft Jotun een systeem ontwikkeld, Hull Skating Solutions, dat als niets minder dan een revolutie wordt gepresenteerd in de wereld van antifouling. Hull Skating Solutions wordt geïntroduceerd als een proactieve inspectie- en reinigingsmethode van
scheepsrompen, zodat deze vrij blijven van aangroei. Altijd een schone romp in uitdagende omstandigheden, is het credo. Enkele jaren geleden is Jotun gestart met de ontwikkeling van Hull Skating Solutions. “We wilden dit gewoon ontwikkelen, omdat er geen praktijkgerichte oplossingen waren die een schone scheepsromp konden garanderen. Wij willen dit met ons systeem wel garanderen, zelfs in de voor zeeschepen meest uitdagende omstandigheden”, aldus Erwin Sint, salesmanager marine bij Jotun. “Het Jotun Hull Skating Solutions-systeem bestaat uit vijf elementen: onze specifieke coating voor zeeschepen (de SeaQuantum Skate), de proactieve conditiemonitoring van de scheepsromp, toepassing van de HullSkater, een uitgebreide en hoogstaande technische service wereldwijd en een garantie. Het gaat om een proactieve benadering om de ontwikkeling van aangroei in een zeer vroeg stadium te ontdekken en meteen te verwijderen. Daarbij speelt de HullSkater een grote rol.”

HULLSKATER
Na enkele jaren van ontwikkelen is Jotun nu klaar om met dit systeem de markt op te gaan. De HullSkater is een apparaat dat zich altijd aan boord van het schip bevindt, in het basisstation. In havens en wanneer het schip voor anker gaat, kan de HullSkater in actie komen voor monitoring van de scheepsromp en verwijdering van geconstateerde aangroei. De enige voorwaarde is dat het apparaat een koppeling moet kunnen maken met een 4G-netwerk voor communicatie, zodat Jotun op afstand de HullSkater kan aansturen. Op dit moment zijn er diverse locaties wereldwijd van waaruit ze dit doen. “Hierdoor heb je de mogelijkheid om waar ook ter wereld en op ieder moment de scheepsromp te controleren en aangroeivrij te houden.” De HullSkater is ongeveer een vierkante meter in omvang en ongeveer een halve meter in doorsnee. Met zijn gewicht van zo’n 200 kilo manoeuvreert de HullSkater met magnetische wieltjes gemakkelijk over de romp, elk wiel is separaat uitgerust met een elektrische motor voor voortstuwing en besturing.

De HullSkater heeft diverse camera’s en sensoren, die de operator voorzien van data met betrekking tot navigatie en geconstateerde aangroei. Met speciaal ontwikkelde en gemotoriseerde borstels wordt die aangroei verwijderd. Erwin Sint: “Ons systeem is bedoeld voor schepen met uitdagende vaarprofielen, denk aan langere stilligperiodes, warme wateren en de kwaliteit van het water. Deze factoren kunnen de optimale omstandigheden voor aangroei creëren. Ons systeem, met de genoemde vijf elementen, is hiertegen opgewassen. Onze zelf-polijstende antifouling coating op het schip, de SeaQuantum Skate, is hierbij wel een belangrijke voorwaarde. De laagdikte wordt per schip en per vaarprofiel berekend. De HullSkater op het schip wordt indien nodig op afstand geactiveerd voor zijn inspectie/reinigingsronde. De besturing is draadloos, maar de HullSkater is wel verbonden met een kabel, om te voorkomen dat je ‘m zou kunnen verliezen. Bij het inwerkingstellen en terugkomen van de HullSkater moet wel een bemanningslid aanwezig zijn.”

PROACTIEVE INSPECTIERONDE
Hij vervolgt: “Wij hebben zelf met behulp van veel data en algoritmen een systeem ontwikkeld dat aangroei voorspelt of, anders gezegd, dat aangeeft wanneer de HullSkater ‘uit z’n hok’ moet komen voor een proactieve inspectieronde en zo nodig het verwijderen van aangroei op de scheepsromp. Afhankelijk van de grootte en conditie van het schip is de robot twee tot acht uur bezig met een rondje inspectie en verwijdering. De HullSkater rijdt met een snelheid van ongeveer een halve meter per seconde. Daarmee kan hij ongeveer tienduizend vierkante meter in nauwelijks twee uur inspecteren. Voor de meeste schepen in uitdagende omstandigheden – vaak stilliggen in warm zeewater – verwachten we dat er acht tot twaalf missies per jaar nodig zijn om verzekerd te blijven van een schone romp.”

Erwin Sint geeft aan dat de monitoring services voor ieder schip op maat zijn gemaakt en dat ieder schip dat zich heeft verzekerd van Hull Skating Solutions wereldwijd nauwkeurig gevolgd wordt. Dit is tamelijk eenvoudig doordat alle schepen op satellieten varen. “Wij weten van minuut tot minuut waar de schepen zijn en in welke omstandigheden ze varen. Wij krijgen per schip per minuut een enorm aantal data binnen, waarvoor we aparte computersystemen hebben om te voorkomen dat deze vastlopen. Uit die data filteren we onder meer de snelheid van het schip, de windrichting, de windhoek waaronder het vaart en de frictie van de romp. En uiteindelijk dus ook de aangroei. Wij zijn zo geavanceerd dat als een schip bijvoorbeeld voor Singapore voor anker ligt, wij niet alleen dàt kunnen zien, maar ook dat de gekozen ankerplaats ongunstig is om aangroei tegen te gaan. We bellen dan de rederij en vragen of het klopt dat het schip voor anker is gegaan. Is het antwoord ja, dan vragen wij of het schip bijvoorbeeld zes mijl ten westen van dat ankerpunt kan gaan liggen, omdat het nu precies binnen de stroom van aangroeimechanismes ligt, een risicogebied.”

GARANTIE
Om dit soort adviezen te kunnen geven, heeft Jotun wereldwijd veel gegevens geanalyseerd en bovendien houden analisten al die data bij. Zij gaan ervan uit dat objectieve dataverzameling betrouwbaarder is dan data die door de mens moeten worden ingevuld. Ook het grote aantal data en het bijhouden daarvan is door de mens haast niet te doen. De data-analyse wordt op verzoek aan de rederij verstrekt, die ook de verzamelde data zelf kan krijgen. “Met satellietgegevens monitoren we een schip en met behulp van slimme systemen geven we aan met hoeveel het schip aangroeit en hoeveel besparing het oplevert dat ons systeem resulteert in een minimaal verlies aan snelheid van het schip, de zogenoemde speed loss. Wij garanderen met ons systeem een speed loss van 1,2 procent, terwijl het marktgemiddelde 5,9 procent is. Het is een heel transparante garantie: als je binnen de parameters blijft die wij uit de data-analyse halen en je toch de speed loss van 1,2 procent niet haalt, en dus minder brandstofbesparing bereikt, dan geven wij een riante vergoeding. De speed loss geeft de efficiency aan waarmee je door het water gaat, oftewel de waterfrictie. Als je een speed loss van 1,5 procent weet te bereiken, dan heb je wel een heel goed systeem, maar dat is nog steeds niet de
door ons beloofde 1,2 procent.”

ENERGY EFFICIENCY AWARD
Momenteel is een beperkt aantal door Jotun geselecteerde schepen uitgerust met Hull Skating Solutions. Het bedrijf kiest voor een stap-voor-stap marktbenadering, waarbij Jotun zorgvuldig een aantal rederijen en scheepseigenaren wil uitkiezen die met hun systeem ‘in zee willen gaan’ (early adopters). Als alle schepen wereldwijd altijd vrij zouden blijven van aangroei, zou dit hun totale brandstofgebruik met tien tot vijftien procent reduceren, zo is een ruwe schatting. Vooralsnog gaat Jotun ervan uit dat hun Hull Skating Solutions voornamelijk geschikt is voor grotere schepen vanaf 200.000 ton.

In november vorig jaar heeft Jotun de Energy Efficiency Award gekregen tijdens de uitreiking van de Green4see – Europort Awards. Die awards zijn bedoeld om een meer duurzame scheepvaart te stimuleren. Deze Energy Efficiency Award heeft Jotun voornamelijk te danken aan hun coatings, die op zich al een flinke brandstofbesparing opleveren.

Meer informatie:
www.jointherevhullution.com/hull-skating-solutions
www.jointherevhullution.com/how-does-it-work