Als het gaat om een juiste corrosiebescherming van staalconstructies wordt vaak verwezen naar de ISO 12944. Deze ISO-norm staat bekend als de algemeen aanvaarde standaard voor corrosiebescherming van constructiestaal. Maar wat staat er precies in deze norm en hoe pas je die toe? We zochten daarvoor contact met Jotun, die een soort leidraad heeft ontwikkeld voor een praktische toepassing van de ISO 12944: de Jotun Protective Coatings Selector.

Dit is een soort selectiemethode om aan de hand van de betreffende omgevingssituatie (corrosiecategorie C1 tot en met C5) en de gewenste levensduurverwachting uit te komen bij een bepaald coatingsysteem bestaande uit voorgeselecteerde producten en laagdiktes. Eigenaren van constructies, applicateurs, ingenieurs of architecten kunnen hiermee tot een onderbouwde keuze komen voor een coatingsysteem voor een bepaald object gelet op de gewenste levensduurverwachting. De coatings selector is gebaseerd op de nieuwe ISO 12944-2018. Deze uitgebreide norm beschrijft niet alleen de vijf corrosiecategorieën, maar bevat ook regels over onder meer de voorbehandeling, coatingsystemen, de uitvoering van testmethoden in laboratoria en de supervisie op de uitvoering van het coatingsysteem. In 2018 is de ISO 12944 vernieuwd.

“Als je niet thuis bent in die norm kun je daarin ook wel eens de weg kwijtraken. Om dat te voorkomen, hebben we de coatings selector ontwikkeld.” Dit zegt Niek Brinkerink, accountmanager protective coatings bij Jotun. “Wij richten ons met onze protective coatings op de bescherming van staal in de breedste zin van het woord. Onze belangrijkste afzetmarkten zijn de scheepvaart, de olie- en gasindustrie, chemische fabrieken, infrastructurele werken, gebouwen en de energiesector. Ons hoofdkantoor staat in Noorwegen en wereldwijd werken er bij Jotun zo’n 10.000 mensen. In Nederland zijn dat er 25. Bij conserveringswerkzaamheden wordt er heel vaak verwezen naar de ISO 12944. Enerzijds zie je dat door de update van die norm naar meer duurzame coatingsystemen wordt gevraagd, anderzijds zie je dat opdrachtgevers ook los van die norm hun eigendommen gewoon langer willen beschermen. Met ons hulpmiddel kun je makkelijker tot een goed onderbouwde keuze komen gericht op een hoge efficiëntie in het coatingsysteem.”

LAGEN EN LAAGDIKTES

Bij de toepassing van de coatings selector zijn de twee belangrijkste vragen: waar staat het object (in welke corrosiecategorie bevindt het zich) en wat is de gewenste levensduur van de corrosiebescherming. Behalve de bekende corrosiecategorieën C1 tot en met C5 zijn er ook nog categorieën voor objecten die continu onder water zijn of zich in de grond bevinden en voor objecten van gemetalliseerd of verzinkt staal. Op basis van de categorieën kun je aan de hand van de gewenste levensduur van de corrosiebescherming een coatingsysteem selecteren bestaande uit producten en bijbehorende laagdiktes.

“Ons hulpmiddel bevat per corrosiecategorie tabellen die aangeven welk type product je het best kunt gebruiken in welke laagdiktes bij de gewenste levensduur van de corrosiebescherming. Als je bijvoorbeeld in de corrosiecategorie C3 een lage corrosiebescherming wil, kun je al volstaan met een primer van alkyd met een laagdikte van 60 micrometer, is er geen tussenlaag nodig maar wel een topcoat van alkyd met een laagdikte van 40 micrometer. Als je in die situatie een medium, high of very high corrosiebescherming wil, dan kan het type product veranderen, de laagdikte en ook het aantal lagen. Dat gebeurt ook als je kiest voor een andere corrosiecategorie. Bij C5, de zwaarste corrosiecategorie, moet je bijvoorbeeld in de categorie zeer hoge corrosiebescherming een zinkrijke epoxy primer gebruiken met een laagdikte van 80 micrometer, een epoxy tussencoat van 200 micrometer en een polyurethaan topcoat van 80 micrometer.”

staat ook in de ISO 12944. Als voorbehandeling gaat men uit van nieuwbouwsituaties en dan wordt er praktisch altijd gestraald tot SA 2,5. Het aspect UV-bestendigheid staat niet in de ISO 12944 en dat vind je dan ook niet terug in de coatings selector. UV-bestendigheid (kleur- en glansbehoud) speelt niet altijd een rol in staal conserveren, maar coatings die hoogwaardiger zijn, kunnen wel via onafhankelijke testen in laboratorium of buitenopstellingen worden geselecteerd en in overleg met de opdrachtgever worden gekozen.

“Wij kijken altijd hoe een coating of een bindmiddel zich gedraagt in bepaalde klimatologische omstandigheden of bijvoorbeeld onder zeewater. Wij doen heel veel testen. We hebben bijvoorbeeld een testlaboratorium op een zeer koude locatie om te zien hoe een coating zich gedraagt bij min 20 gaden Celsius. Voor de scheepvaart en off-shore toepassingen kunnen die resultaten belangrijk zijn. Wij zijn de snelst groeiende verf fabrikant ter wereld en de kwaliteit van onze producten is één van de aspecten die daar significant aan bijdraagt. Een mooi voorbeeld hiervan in Nederland is de Oosterscheldekering. Van de zestig schuiven zijn er eind jaren 90 dertig behandeld en daarvan hebben er 22 een Jotun conserveringssysteem gekregen. Deze zijn na bijna twintig jaar nog gewoon intact en onderhoudsvrij. Dat heeft ertoe geleid dat bij schuiven die nu en in de komende jaren worden aangepakt opnieuw voor dit Jotamastic systeem is gekozen. Soms geven behaalde resultaten in het verleden wel een soort garantie voor de toekomst.”

GARANTIES

Volgens Brinkerink wordt het aantonen van de kwaliteit van coatings steeds belangrijker, omdat klanten steeds meer garanties en zekerheden willen. Daarnaast wordt bij aanbestedingen regelmatig bepaald dat er bijvoorbeeld niet alleen een brug gebouwd moet worden, maar dat er ook onderhoud voor 15 jaar vereist is. Dan valt vaak de keuze op een hoogwaardiger conserveringssysteem dat naar verwachting geen of weinig onderhoud vergt. Ook kijken klanten steeds vaker naar de milieuscore van een coatingsysteem, die aan te tonen is via lagere emissies van vluchtige organische stoffen, minder gebruik van milieubelastende grondstoffen en van energie tijdens de productie en via afvalrecycling. Via het Jotun GreenStepsprogramma kan Jotun daarop inspelen.