Trailers en andere grote vervoersmiddelen chroom6-vrij spuiten door middel van automatisch schuren en passivering, met als resultaat een grote kwaliteitsverbetering. In een notendop is dat wat gebeurt bij Spuiterij Munsters, dat er met AD International in geslaagd is een voorbehandelingssysteem te creëren met goede hechting en corrosiewering. Daardoor kan er ook met chromaatvrije laksystemen in zijn totaliteit een kwalitatief systeem gewaarborgd worden.

Als je als spuiterij in het verleden al eens een innovatieve toepassing hebt gerealiseerd, kun je later makkelijk dezelfde “truc” nog eens toepassen, maar dan in een andere richting. Spuiterij Munsters is gespecialiseerd in de behandeling van grote wegtransportmiddelen. Het afgelopen decennium merkten zij dat lakleveranciers naar alternatieve laksystemen zochten vanwege wetgeving op het gebied van mens en milieu, waaronder restricties op het vlak van vluchtige organische stoffen. “De lakken hadden een vertrouwde samenstelling en presteerden behoorlijk goed, waardoor we tamelijk makkelijk met klanten afspraken konden maken over kwaliteit en garantievoorwaarden.” Dit zegt Yvonne Vanlier-Munsters, medeeigenaar van Spuiterij Munsters. “Maar ongeveer vijf jaar geleden merkten we dat we steeds meer moeite hadden om die voorwaarden na te komen. Wij hebben onderzoek gedaan naar de reeds beschikbare technieken om te automatiseren en de kwaliteit te verbeteren. Maar dergelijke technieken bleken onvoldoende beschikbaar of doorontwikkeld te zijn. Inleveren op kwaliteit was echter geen optie. Daarom besloot mijn vader Bert Munsters in 2009 zelf een automatische spuitinrichting te ontwikkelen die aan alle wensen voldeed. Een logische doorontwikkeling daarna was om ook te gaan kijken naar een automatisch schuurproces. Zodoende zijn we een schuurautomaat gaan ontwikkelen
voor de grote vervoersmiddelen. Feit is dat de voorbehandeling nu eenmaal een heel grote invloed heeft op de eindkwaliteit. Door te gaan automatiseren, wilden we een constante hoge kwaliteit daarin bereiken.”

SCHUURAUTOMAAT
En zo heeft het bedrijf in de periode 2016-2017 zelf een schuurautomaat vanaf schetsontwerp ontwikkeld en gepatenteerd. Aan een kraanbaan hangen twee armen met aan elke arm twee rollen die het slijp- en schuurwerk doen. De bovenste rol is ongeveer 45 centimeter breed en heeft voornamelijk een slijpfunctie. Die kan ruwe aluminium oppervlakken gladder maken en lasspetters en bramen eraf slijpen. De rol daar direct onder is ongeveer 65 centimeter breed en heeft door het schuren veel meer een matterende werking. De rollen bewegen verticaal langs de trailer. Eerst van onder naar boven, dan weer naar beneden en dan schuift de arm naar de volgende baan. Eén van de twee armen kan om zijn as draaien en neemt ook de voor- en achterkant van de trailer voor zijn rekening. De “werkroute” is: eerst de voorkant door één arm die om de as draait, dan twee armen tegelijk de zijkanten en vervolgens de achterkant door één arm.

Koen Munsters, mede-eigenaar Spuiterij Munsters: “De automaat is uitgerust met een laser die de trailer scant. Eigenlijk kijkt-ie iedere keer een stap vooruit. De laser kijkt voortdurend waar het oppervlak van de trailer begint en eindigt. Zodra de laser het signaal oppikt van de boven- of onderkant van de trailer geeft die het signaal om te starten met schuren/slijpen. Het apparaat is niet geprogrammeerd, maar reageert op het signaal dat die oppikt van het oppervlak. De druk waarmee wordt geschuurd, wordt geregeld door een drukmeter. Aan een hefbrug zitten twee luchtcilinders die de rollen met een bepaalde druk tegen de trailer drukken. Je kunt hiermee de druk van het schuren en slijpen regelen. De druk kan specifiek per trailer worden ingeregeld om het beste schuurresultaat te krijgen. Het werk wordt uitgevoerd in een afgesloten ruimte; er zijn geen medewerkers bij, dat is ook niet nodig.”

De vraag welke ruwheidswaarde hiermee wordt gehaald, levert een onverwacht antwoord op. Niet een Ra-waarde, maar het aantal gram aluminium dat op deze manier per vierkante meter wordt afgehaald. En dat blijkt maar liefst ruim tien gram per vierkante meter te zijn. Wanneer je chemisch gaat beitsen, is het al een hele prestatie als je twee gram per vierkante meter aluminium haalt. Met tien gram per vierkante meter ontstaat een zeer homogene ondergrond. Gevolg hiervan is natuurlijk wel dat er veel stof ontstaat dat moet worden afgezogen. Yvonne Vanlier-Munsters: “Voor de reiniging hebben we een protocol opgesteld met als doel het zuiver maken van de schuurcabine zodat het aluminium stof onder de explosiewaarde blijft, maar ook om te voorkomen dat het stof ons gaat hinderen bij de verdere behandeling. Hiertoe hebben we een centrale afzuiger geïnstalleerd die aan de ATEX-eisen tegemoet komt en die regelmatig wordt ingezet om het stof weg te zuigen. Nadat de schuurautomaat zijn werk heeft gedaan, blijft de trailer nog een tijdje staan waardoor het stof naar de grond valt.”

Na het schuurproces zou men in een traditioneel systeem direct doorgaan naar het spuiten. Maar door de eerdere genoemde veranderingen in chromaatvrije laksystemen is dit niet meer voldoende. Sinds 2018 speelt daarom de vraag binnen Spuiterij Munsters hoe men de lakhechting- en corrosiewering weer op een hoog niveau kon krijgen. Om deze stap verantwoord te kunnen maken, is er contact gezocht met AD Chemicals. Roland van Meer, business unitmanager van AD Chemicals, verklaart dat hij eerst sceptisch was over de resultaten die met de schuurautomaat bereikt zouden kunnen worden. “Ik dacht: dat ga je nooit halen met schuren; het kan niet anders of je moet dat chemisch-technisch doen. Bij schuurmiddelen ben ik altijd bang dat de borstels verzadigd raken met vuil en vetten en dat je dan dus nooit de vereiste zuiverheid krijgt. Maar ik moest erkennen dat de situatie hier heel anders is. Doordat er droog en met twee borstels na elkaar wordt geschuurd, eerst grof en dan polijsten, bouwt het vet zich niet op.”

PASSIVEREN
Hij vervolgt: “De voorbehandeling bij Spuiterij Munsters is dusdanig goed, dat je moet erkennen dat het resultaat van de voorbehandeling hoogstaand is en zorgt voor een goed coating gereed oppervlak. Door hun aanpak wordt de verontreiniging maximaal uit het aluminium weggeschuurd, wat resulteert in een heel zuiver aluminium met een heel actief oppervlak. Normaal krijg je dat met chemisch beitsen. Toen ik hier voor het eerst kwam, wilde ik hun verhaal niet geloven. Het eerste wat ik deed, was een emmer water tegen de trailer gooien. Als die wand schoon is, moet het water er als een film aflopen (waterbreektest) en dat gebeurde hier heel duidelijk. Olie en vuil waren er af. Als het zo schoon is, kan ik er chemisch-technisch wat mee, namelijk het oppervlak passiveren en meerwaarde toevoegen op het gebied van lakhechting en corrosiebescherming. Dat hebben we dan ook toegepast.”

Het ging er niet alleen om dat er een methode was, maar dat die ook probleemloos te integreren moest zijn in de productielijn. En chroom6 kunnen vervangen. Na enkele proefnemingen, onder meer handmatig met een bovenbekerspuit, kwam men erachter dat de passivering ook perfect automatisch in de primercabine aan te brengen is. Daar wordt nu in dertien minuten tijd gepassiveerd waarbij zo weinig chemie aangebracht wordt dat wanneer de automaat bij de achterkant is, de voorkant al droog is. In de tussentijd kan de primer aangemaakt worden. Het passiveerproduct is een chroom3-variant gebaseerd op technologie die ook in de luchtvaart wordt toegepast. AD Chemicals geeft aan dat het product over unieke eigenschappen beschikt, waaronder zogeheten bare corrosion, oftewel corrosiebescherming zonder coating. Daarmee biedt het behandelde oppervlak tot drie dagen bescherming tegen corrosie. Je zou dus op vrijdag kunnen passiveren en op maandag de primer kunnen aanbrengen. Ook creëert het product een conversielaag op het aluminium waardoor lakhechting en corrosiewaardes verbeteren.

TESTEN EN PRAKTIJK
Roland van Meer: “Met dit product zijn wij in staat om letterlijk en figuurlijk in de huid te kruipen van het aluminium. Dat is belangrijk, want een bekend zwak punt in de trailer voor het conserveringssysteem is de naad. Lak kan nooit in de heel fijne naad kruipen, want de lak is daarvoor te dik. Ons passiveermiddel is op water gebaseerd en kruipt heel diep in de naad waarmee een meerwaarde ontstaat op het gebied van corrosiewering. Ook hecht de lak beter op de naad. Dat is extra belangrijk, omdat de toegepaste lakken hier chromaatvrij zijn.” Yvonne Vanlier-Munsters: “Chromaten in de primer waren voor ons een heel belangrijke schakel om de juiste hechtingswaardes te verkrijgen. Omdat die daar nu uit zijn, is de kwaliteit van het schuren en preparen met passiveermiddel van AD nog belangrijker geworden. Met AD en diverse lakleveranciers hebben we heel veel testen gedaan, maar wij weten vanuit het verleden dat de problemen die je in de praktijk ziet, eigenlijk nooit uit de testen naar voren zijn gekomen. We stellen nu vast dat de testen goed zijn en verwachten dit ook van de praktijkresultaten. Met de lakleveranciers in gesprek gaan, is ook een verhaal apart. Dat zijn grote wereldwijde concerns die naar mijn mening er te lang van zijn uitgegaan dat het chromaatvrij werken opnieuw zou worden uitgesteld. Desalniettemin hopen we dat we samen met de lakleveranciers de volgende stap in kwaliteitsverbetering kunnen zetten.”

LAKLEVERANCIERS
Zij vervolgt: “We hebben laten zien dat we zowel het voorbehandelingsproces als het passiveringsproces onder controle hebben. Nu zijn zij aan zet. We kopen voor meer dan een miljoen euro lak bij hen in. We zijn niet echt de grootste qua inkoop, maar toch merken we bij de lakleveranciers dat hen er veel aan gelegen is dit segment niet te verliezen. Dat is een pluspunt. Zij onderkennen dat ze er nog niet zijn en dat ze bezig zijn met doorontwikkelingen die ons verder kunnen helpen. Ze komen echt hier kijken en voeren samen met ons testen uit om vervolgstappen te bepalen. De uitdaging is ook zichtbaar. Als we vandaag de dag trailers terugkrijgen, zien we dat het aluminium nog helemaal niet is aangetast en de toegepaste passivering in combinatie met schuren zijn werk heeft gedaan. Maar je ziet toch hier en daar dat er nog verbeterpunten zijn op het vlak van de primer met deze nieuwe laksystemen.” Roland van Meer: “In het begin was het best pittig om het gesprek met de lakleveranciers op het juiste niveau te voeren. Zij hebben met diverse veranderingen te maken. Ze moeten lakken ontwikkelen
voor andere substraten, chroom6 moet eruit en daarnaast verandert een bekend substraat als aluminium zelf ook als gevolg van recycling. Daarnaast deden wij onze intrede met een nieuwe techniek, nog niet bekend in deze branche, die het totale systeem zou verbeteren. Daar moet je deze bedrijven van overtuigen met testen en feiten. Inmiddels heeft ons passiveermiddel zelfs de allerzwaarste proeven van lakleveranciers doorstaan waarbij iedere keer de toegevoegde waarde bleek op het gebied van lakhechting en corrosiewering. Gelukkig erkennen ze dat ons product zijn werk doet en gaan ze het proactief adviseren. Uiteindelijk gaan alle partijen in de keten voor de hoogst mogelijke eindkwaliteit voor de klant.”

SCHAKELEN
Yvonne Vanlier-Munsters: “De naad is niet het enige kritische punt. Wij behandelen ook bulkauto’s: een grote tank voor het transport van poeders of vloeistoffen. Op en aan die tanks zitten trappen, haken, slangen, een veiligheidsrailing enzovoorts. Allemaal plekken waar je met handmatig schuren lastig bij kan komen. Dan wordt chromaatvrij werken echt een grote uitdaging. Vroeger was het wel wat eenvoudiger. Als er een object binnenkwam, spraken we met de lakleverancier over de vraag: hoe gaan we dit oppakken en hoe geven we garantie af? Door het chromaatvrij werken en de passivering als extra schakel, hebben we nu eerst contact met AD over de voorbehandeling en daarna met de lakleveranciers over het lakgedeelte. Dan is er aandacht voor de verschillende substraten op en aan de objecten. We zijn blij als de passivering van AD in het lakbestek is opgenomen.”

Tijd om weer even terug naar het begin te gaan, want om wat voor objecten gaat het nu eigenlijk? Het gaat meestal om trailers, zowel nieuwe (er zit bij hen letterlijk een trailerbouwer om de hoek), als om bestaande waarvan de laklagen verwijderd moeten worden. Maar ook om schadetrailers. Voordat de schuurautomaat zijn intrede deed, kostte het schuren met de hand van bestaande trailers zo’n tachtig uur. Nu heeft de schuurautomaat ongeveer zes uur nodig om de twee zijwanden helemaal kaal te krijgen. Al het schuur- en conserveringswerk vindt plaats in twee verschillende bedrijven. Koen Munsters: “In het ene bedrijf doen we al het klantspecifieke werk, dus daar behandelen we auto’s, trucks, betonmolens enzovoort die gespoten moeten worden en de weg opgaan. In het andere bedrijf is echt een doorlooplijn opgezet voor het procesmatig schuren en spuiten van objecten. Daar hebben we onder andere de nieuwbouwtrailers in ondergebracht. Nieuwe trailers lenen zich
beter voor een volledig automatisch proces dan schadetrailers. In dit bedrijf gaan de voertuigen in takt-tijden erdoorheen en komen er aan de voorkant gespoten uit. Van alle trailers die we behandelen, is ongeveer zestig procent nieuwbouw. De schuurautomaat doet in veertig minuten
een complete trailer. Dan moet er nog een half uur gewacht worden voordat die naar de spuitcabine getrokken wordt, omdat het spuiten van een nieuwe trailer meer tijd vergt dan het schuren.”

SAMENWERKING
Oké, is het verhaal nu klaar? Yvonne schudt haar hoofd. “Wij zijn een spuiterij en schadehersteller en hebben ambities. Met dit soort werk ben je nooit klaar. Een volgende stap is de invloed van het menselijk handelen op de zwakke plekken zo klein mogelijk proberen te krijgen. Ik denk dat we eind dit jaar daarin wel flinke stappen hebben gezet. Daarnaast is het heel belangrijk om open te staan voor diverse vormen van partnerschap, want als spuiterij alles in je uppie willen doen, is echt een achterhaalde gedachte. De samenwerking met AD, lakleveranciers en klanten vind ik uniek. Ook met sommige concurrenten hebben we een goede verhouding. Onze spuitautomaat staat bij alle grote trailersbouwers, die hebben nu ook interesse in onze schuurautomaat om hun processen beter onder controle te krijgen. Daarnaast speelt bij hen ook het vraagstuk hoe om te gaan met chromaatvrije laksystemen. Vanzelfsprekend tonen deze bedrijven veel interesse in het innovatieve passiveermiddel, Roland schuift daarom ook weer aan. Wij geloven in een samenwerking met collega-bedrijven die zo’n beetje dezelfde gedachtegang hebben om processen te verbeteren. Dat vereist een open instelling en daardoor vergroot je de bandbreedte om de optimalisatie te versterken.”

Meer informatie:
www.spuiterijmunsters.nl 
www.adinternationalbv.com