Jaap van Peperstraten

HaTwee omschrijft zichzelf als een onafhankelijke distributeur die ook actief is op het gebied van het ontwikkelen van coatings. Ze geven aan hun werk te baseren op de vraag van de klant, met andere woorden: op problemen in de applicatiepraktijk. Ze willen niet een doos poeder verkopen, maar bereiken dat de klant goed werk aflevert en let op rationeel gebruik van grondstoffen en energie. De afgelopen tien jaar is het bedrijf actief geweest in het ontwikkelen van nieuwe primers om veelvoorkomende problemen in de applicatiepraktijk tegen te gaan. Tijd om daar eens dieper in te duiken.

“Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat de applicatie goed verloopt?”, zegt Hans Hooyberg, manager bij HaTwee. “Doordat wij die vertaalslag willen maken, kijken we ook naar de ontwikkeling, productie en toepassing van coatings. We willen weten of de eindklant tevreden is. Op basis hiervan zijn we ons gaan verdiepen in primers: in de belangrijkste eigenschappen daarvan, de eisen en hoe daaraan wordt voldaan in de praktijk, zowel tijdens de applicatie als in zwaar belaste milieus. Daarbij geldt dat de applicateur zo weinig mogelijk risico moet lopen en dat de eindklant tevreden moet zijn. Kantendekking en corrosiewering bijvoorbeeld zijn superbelangrijk, maar bij een primer ook de ontgassingsvriendelijkheid. Als je verzinkt materiaal gaat poederlakken, ga je het materiaal opwarmen waardoor het gaat ontgassen. Bij thermisch verzinkt materiaal komt meestal waterstof vrij: een heel fijn gas dat heel lang doorgaat met ontgassen, waardoor de organische afdeklaag niet meer gesloten is. Een coating met gaatjes is het gevolg.”

TEGENGESTELDE EIGENSCHAPPEN
De uitdaging is dan om een primer te hebben die zowel de ontgassing toelaat, als ook weer afsluit. “Als je het oppervlak kunt neutraliseren wat betreft ontgassen, kun je er elke topcoat op zetten. Dus we willen een systeem dat zowel ontgassingsvriendelijk is, een goede kantendekking heeft, als ook een goede hechting garandeert, corrosiewerend is en makkelijk aan te brengen is door de applicateur. Maar al die eigenschappen tegelijk realiseren, is nogal een uitdaging. Een goede kantendekking en ontgassingsvriendelijkheid zijn bijvoorbeeld twee tegengestelde eigenschappen: het vraagt een coating met een hoge én lage viscositeit tijdens de smeltfase. Ook een goede hechting ligt niet voor de hand. Pure epoxyprimers staan erom bekend dat ze zeer goede chemische wering hebben, maar ze zijn zo vernet, zo gesloten, dat ze geen armpjes meer vrij hebben om de topcoat vast te houden. Dus als je niet oplet, ligt de topcoat erop als een los vel. Weliswaar waren die epoxyprimers makkelijk in het gebruik, maar  menig applicateur heeft er hechtingsproblemen mee gehad. Daarom worden er vaker epoxy-polyesters toegepast als primer, waarmee vooral aan barrièreopbouw wordt gewerkt voor binnen.”

Hans Hooyberg en Eric Roeland
Hans Hooyberg en Eric Roeland

BREED APPLICATIEVENSTER
Hans Hooyberg vervolgt: “Op de markt verschijnen vaker primers met één specifiek toepassingsveld, zoals kantendekking, ontgassingsvriendelijkheid of zinkrijke primers. Maar wij kiezen voor een universeel toepasbare primer voor alle substraten: aluminium, chemisch of gestraald staal, thermisch verzinkt staal of gemetalliseerd staal. Deze multifunctionele primer, de SuperPrim, neutraliseert de ondergrond en effent het pad voor de topcoat. SuperPrim bevat anti-corrosiebindmiddelen en -pigmenten. Deze bindmiddelen zijn volledig gestabiliseerd, ook voor gasgestookte ovens. Voor een goede intercoatadhesie kan deze primer volledig worden uitgemoffeld vanaf 170 tot 220 graden Celsius. Deze primer heeft dus een zeer breed applicatievenster en kan tegelijk met de andere stukken in de oven.”

HaTwee wilde een primer ontwikkelen die zonder chemische conversielaag op verzinkt staal kan worden toegepast en toch goed scoort in versnelde corrosietesten. In samenspraak met fabrikant CIN Govesan in Spanje is het bedrijf de SuperPrim gaan verfijnen om aan alle genoemde uitdagingen tegemoet te komen. Ook de praktijkervaringen van applicateurs die de primer gingen gebruiken, werden daarbij meegenomen. Momenteel is SuperPrim al ruim zeven jaar op de markt, hoofdzakelijk bedoeld voor verzinkt materiaal. De primer is Qualisteelcoat gecertificeerd voor toepassing op gemetalliseerd of thermisch verzinkt staal. De allereerste toepassing vond plaats in 2012 op het station van Luxemburg. Zware metalen buizen en warmgewalst constructiestaal tot vijf centimeter dik, gebogen en thermisch verzinkt, zouden aanvankelijk in Zwitserland een tweelaags laksysteem krijgen. Maar dit lukte niet, waarna het werk in België terechtkwam bij een Qualisteelcoat gecertificeerd bedrijf. Samen met HaTwee werd het applicatieproces gedefinieerd en de poeders gefinetuned. Als primer werd voor SuperPrim gekozen. Inspectie van het werk in 2018, zes jaar na dato, toonden zero defect. Volgens HaTwee was er helemaal niets ingeleverd op kleur- en glansbehoud en ook waren er geen sporen van corrosie. “Uit de praktijk blijkt dat chroomvrije voorbehandelingen goede resultaten kunnen opleveren.”

CORROSIESNELHEID AFREMMEN
Sinds enkele jaren is deze primer ook in gebruik bij velden met zonnepanelen, waar hij als éénlaagssysteem is toegepast op thermisch verzinkt staal. Daarmee wordt de stabiliteit van de pv-installaties voor 25 jaar gegarandeerd. Eric Roeland, verkoopleider bij HaTwee: “Wij garanderen dat er gedurende die periode geen uitval van de elektriciteitsproductie komt door corrosie. De laagdikte van de primer op de zonnepanelen is ongeveer honderd micrometer. Dat is niet veel, maar het remt de corrosiesnelheid voldoende af. Het is best mogelijk dat na verloop van tijd op de hoeken en randen een beetje corrosie ontstaat, maar het gaat erom dat we de corrosiesnelheid onder controle hebben. Hoe, dat is het geheim van de smid. In de laars van Italië staat zo’n zonnepaneeldorp en dat leverde een goed resultaat op. We weten dat de primer soms zelfs wordt toegepast als dust-on-dust primer, en dat sommige klanten de primer succesvol aanbrengen in een laagdikte van 50 micrometer en vervolgens stoken tot 220 graden. Andere klanten, die geen ontgassing van zuurstof hebben bij staal, stoken maar tot 150 graden, geleren een beetje aan, en zetten er een topcoat op. De primer is heel breed toepasbaar: hij kan op aluminium, staal, verzinkt staal en anderszins gemetalliseerd staal.”

Hij sluit af met: “Als klein bedrijfje met zeven personeelsleden zijn wij zowel distributeur als ontwikkelaar. We leveren producten van meerdere leveranciers. Samen vertegenwoordigen we drie onafhankelijke onderzoekslaboratoria en een productiecapaciteit van meer dan 30.000 ton poedercoating op jaarbasis. We hebben de sterkte en slagkracht van een groot bedrijf en de wendbaarheid van een familieonderneming. Over een jaar of tien willen we de bol.com van de poederlak zijn.”

Gare du Luxembourg
Gare du Luxembourg