De Raad van de Europese Unie heeft een nieuwe richtlijn aangenomen die de luchtkwaliteitsnormen in de EU aanscherpt. Deze strengere regels maken deel uit van het bredere EU-initiatief om luchtverontreiniging tegen 2050 volledig terug te dringen en de gezondheid van burgers beter te beschermen.
Gezondheid als prioriteit: strengere normen voor luchtkwaliteit
De nieuwe normen zijn aangepast aan de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en stellen strengere eisen aan de uitstoot van schadelijke stoffen zoals fijnstof (PM10 en PM2,5), stikstofdioxide en zwaveldioxide. Deze stoffen, bekend om hun impact op ademhalingsproblemen, moeten uiterlijk in 2030 binnen de nieuwe limieten vallen. EU-lidstaten kunnen in uitzonderlijke gevallen uitstel aanvragen als zij moeite hebben om tijdig aan de normen te voldoen.
Daarnaast voorziet de richtlijn in nauwkeurigere en meer uniforme methoden om de luchtkwaliteit in de gehele EU te meten. Om te waarborgen dat de doelstellingen tegen 2030 gehaald worden, moeten lidstaten tijdig actieplannen opstellen als de normen dreigen niet gehaald te worden.
Recht op schadeloosstelling bij gezondheidsproblemen door luchtverontreiniging
Een belangrijk nieuw aspect van deze richtlijn is dat EU-burgers toegang krijgen tot juridische middelen als ze gezondheidsproblemen ondervinden door overschrijdingen van de luchtkwaliteitsnormen. Burgers kunnen in dat geval schadevergoeding eisen. Lidstaten zijn verantwoordelijk voor het faciliteren van eerlijke toegang tot de rechter voor getroffenen.
Toekomstige herzieningen en nationale implementatie
Na publicatie van de richtlijn hebben de lidstaten twee jaar de tijd om deze om te zetten in nationale wetgeving. De Europese Commissie zal uiterlijk in 2030 en daarna elke vijf jaar beoordelen of de normen nog voldoen aan de laatste wetenschappelijke inzichten.
Achtergrond
Luchtvervuiling wordt in Europa beschouwd als het grootste milieurisico voor de volksgezondheid. Naar schatting 300.000 mensen sterven jaarlijks vroegtijdig als gevolg van luchtvervuiling. Met deze herziening wil de EU haar luchtkwaliteitsnormen beter afstemmen op de adviezen van de WHO, een belangrijke stap in het actieplan voor een “nulverontreiniging” in de EU.
Meer informatie: https://www.consilium.europa.eu/nl/press/press-releases/2024/10/14/air-quality-council-gives-final-green-light-to-strengthen-standards-in-the-eu/