Jaap van Peperstraten

TSA (Thermal Sprayed Aluminium) wordt gezien als een methode die een optimale bescherming biedt tegen allerlei vormen van corrosie, met een beschermduur van 30 tot 40 jaar en een betere brandveiligheid. Het vermindert de onderhoudskosten en het aantal inspecties en gevallen van downtime. Bilfinger Brabant Mobiel brengt TSA aan op procesinstallaties in draaiende petrochemische fabrieken. Hoe gaat het aanbrengen van TSA in deze bijzondere omstandigheden in zijn werk en waarop moet worden gelet?

Brabant Mobiel was lange tijd een onderdeel van de Brabant Groep, maar is enkele jaren geleden verkocht aan Bilfinger Industrial Services België/Nederland dat op zijn beurt weer een onderdeel is van de multinational Bilfinger met de hoofdvestiging in Mannheim.

Bilfinger Industrial Services biedt allerlei ondersteunende diensten aan de industrie. Denk onder meer aan steigerbouw, isolatie, painting en tracing (zie 'Bilfinger Industrial Services'). Door deze integratie van diensten levert Bilfinger vanuit één organisatie allerlei werkzaamheden op locatie die bijvoorbeeld te maken hebben met TSA. “Door de bundeling van diverse werkzaamheden ontstaan er synergievoordelen”, zegt Dennis Brehm, projectmanager bij Bilfinger Industrial Services. “Wij werken al langere tijd voor grotere petrochemische bedrijven via raamcontracten, in de basis gericht op onderhoud. Dat wij nu steeds vaker gevraagd worden om TSA toe te passen in de petrochemische industrie, komt voornamelijk doordat er vroeger bij de bouw van die installaties vaak niet zo veel aandacht was voor conserveringsmethodes die lang bescherming bieden. Gevolg is dat veel fabrieken kampen met corrosie onder isolatie. TSA heeft een te verwachten levensduur van 40 jaar. Gelet op de geconstateerde problematiek zijn wij een daarop gericht programma gaan draaien.”

Joost Rombouts en Dennis Brehm

FLINKE UITDAGING

In die industrie heb je vaak te maken met kolommen voor chemische processen van bijvoorbeeld 65 meter hoog die je niet zomaar even uit de fabriek hijst voor onderhoud of conservering. Het ligt enigszins voor de hand om dan ter plekke te gaan metalliseren via TSA, maar dat is helemaal niet zo makkelijk omdat in die werkomgeving ieder vlammetje, hoe klein ook, streng verboden is. “Dat brengt een flinke uitdaging met zich mee die je moet zien te beantwoorden met de juiste beheersmaatregelen”, zegt Dennis Brehm. “In het kort komt het erop neer dat je steigers moet bouwen en helemaal met krimpfolie moet inpakken, dan moet de isolatie eraf, moeten de leidingen gestraald en met TSA behandeld worden, waarna er een nieuwe isolatie wordt aangebracht en de steigers worden verwijderd. Ondertussen moet het stof worden opgevangen, regelmatig allerlei metingen worden uitgevoerd en allerlei rapporten worden opgesteld over wat je hebt gedaan en aangetroffen.”

Joost Rombouts, projectleider bij Bilfinger Brabant Mobiel: “Vroeger werd er minder aandacht besteed aan de conservering onder de isolatie, maar de leidingen worden wel warm en koelen af. Door de temperatuurschommelingen kan er condens onder de isolatie ontstaan en kan de wol nat worden; uiteindelijk krijg je dan corrosie. Door die plekken en de rest van de leidingen met TSA te metalliseren, ben je weer voor lange tijd uit de zorgen. Maar het werk vereist heel veel voorbereiding en goede afstemming met de opdrachtgever. Gevaarlijke situaties moeten worden voorkomen, vergunningen moeten worden aangevraagd en er moet een taakrisicoanalyse worden gemaakt voor de veiligheid van de medewerkers. Alles moet van tevoren heel goed worden vastgelegd, en tijdens de uitvoering moet iedereen goed blijven opletten dat er geen onverwachte dingen gebeuren.”

Toepassing TSA

RICHTLIJN OPGESTELD

Hij wijst erop dat het TSA-werk een zekere vorm van pionieren is. “Vergelijk het bijvoorbeeld met een natlaksysteem. Dan is er een verfleverancier die zijn producten waarborgt. Die voert dus allerlei testen met zijn producten uit in verschillende condities om de kwaliteit van zijn producten aantoonbaar te verbeteren. Applicateurs kunnen die producten dan aanbrengen volgens de norm van de verfleverancier. Bij TSA heb je dat niet, je hebt geen productblad waarop precies staat hoe je de voorbehandeling moet uitvoeren en de coating moet aanbrengen.

Vandaar dat wij zelf een richtlijn hebben opgezet over hoe je TSA zou moeten aanbrengen. We beschrijven bijvoorbeeld de werkvoorbereiding, de voorbehandeling, de gewenste omgevingscondities en vereiste laagdiktes. Maar per project wordt er een specifiek projectplan geschreven met de juiste uitgangspunten en processtappen, evenals de wijze van monitoring daarvan.” Voor de uitvoering van TSA bestaan twee verschillende manieren: flame spray met gas en zuurstof, en arc spray met elektriciteit. In beide gevallen wordt het aluminium gesmolten en op het substraat aangebracht, maar een praktisch verschil is dat je bij arc spray gebonden bent aan een transformator en een slangenpakket dat vanzelfsprekend een maximale lengte heeft. Hierdoor ben je veel minder flexibel dan met flame spray. Voor het werken op locatie kiest Bilfinger dus voor flame spray, omdat dat uitvoeringstechnisch veel makkelijker is. Flexibiliteit is belangrijk omdat er in hoge torens moet worden geklommen en geklauterd. Het betekent vaak wel dat het spuiten in tweetallen wordt gedaan. De ene persoon spuit, de ander zorgt ervoor dat het slangenpakket en de aluminium draad altijd beschikbaar zijn.

RISICO’S EN MAATREGELEN

Dennis Brehm: “De samenstelling van de draad en de dikte daarvan houden we nauwkeurig in de gaten. De draaddikte is onlangs toegenomen van 4 mm naar 4,7 mm zodat we meer vierkante meters kunnen doen. Ergens is het wel een beetje raar dat wij in een dergelijke omgeving flame spray toepassen, met een flinke open vlam, want een vonkje vanuit een mobiele telefoon wordt al als een groot gevaar gezien. Maar als je alles tegen elkaar afweegt, wordt hiermee toch de beste keuze gemaakt gelet op het doel dat de fabriek wil bereiken. In het kader van de vergunningverlening worden de risico’s in kaart gebracht en met adequate maatregelen afgedekt. Tijdens het werk worden er continu metingen gedaan naar de samenstelling van de lucht. Mocht er een explosief gasmengsel voorbijkomen, dan gaat er een alarm af, gaat alle equipment uit, stoppen we met werk en verlaten de locatie.”

PBM bij TSA

Dan moet er eerst onderzoek gedaan worden naar de bron van het gasmengsel. Ook bij aanvang van een klus zijn allerlei metingen noodzakelijk voordat met het werk begonnen mag worden. Omdat de steigers met krimpfolie worden ingeseald, worden die als een besloten ruimte gezien waarin niet zomaar gewerkt mag worden. Ook moet de inspectiedienst van de opdrachtgever eerst via metingen hebben vastgesteld dat de dikte van de huid van het object voldoende is om te mogen stralen. Na het stralen zijn er metingen en inspecties om de afname van het staal te controleren, maar ook om de kwaliteit van straalbeeld vast te stellen qua reinheid en ruwheid.

Spuiten in tweetallen

UITVOERING

Joost Rombouts: “Natuurlijk moet alles worden vastgelegd in vergunningen en werkbesprekingen. Maar dan nog blijft het belangrijk dat alle medewerkers goed op de hoogte zijn van de gevaren. Bij de geringste twijfel stoppen we het werk om uit te zoeken wat er precies aan de hand is. Daarnaast mogen er op locatie geen brandbare objecten aanwezig zijn. De krimpfolie is brandvertragend, de planken van de steigers zijn van aluminium en alle apparatuur en kabels pakken we helemaal in met lasdekens.”

Zoals gezegd bestaat de voorbehandeling uit stralen met grit. Hiervoor wordt een aluminiumsilicaat gebruikt als eenmalig scherpkantig straalmiddel met een korrelgrootte van 0,2 tot 1,2 millimeter. Er wordt naar een alternatief hiervoor gezocht, omdat dit straalgrit moeilijk te krijgen is. TSA vindt in de meeste gevallen plaats met een minimale laagdikte van 250 micrometer. Tijdens applicatie wordt het TSA-pistool haaks op het oppervlak gehouden. Op plekken waar dit niet mogelijk is, denk hierbij aan hoeken waar de spuiter niet bij kan komen, wordt een afwijking gemaakt en dan wordt vaak voor een natlaksysteem gekozen. Vanzelfsprekend wordt die afwijking nauwkeurig gedocumenteerd.

Dennis Brehm: “Alles wordt per dag gedocumenteerd in een dagrapport. Denk aan de condities zoals de luchtvochtigheid, de temperatuur, het dauwpunt, de voorbehandeling en het batchnummer van de TSA-draad. Later kan die informatie heel belangrijk worden. De vakbekwaamheid van de spuiter is ook erg belangrijk. Wij besteden dan ook veel aandacht aan opleiding en training. Ook communicatie is belangrijk, zeker in een draaiende fabriek. Bij fabrieken zien we wel dat er steeds meer aandacht komt voor corrosie onder isolatie en voor de toepassing van TSA bij nieuwbouw. Wij vinden dat een verstandige keuze.”

BILFINGER INDUSTRIAL SERVICES

De organisatie van Bilfinger Industrial Services in België en Nederland bestaat uit 2.500 werknemers. Vanuit acht vestigingen in België en Nederland biedt Bilfinger Industrial Services een breed servicepakket bestaande uit onderhoud, steigerbouw, painting, isolatiewerk, tracing, asbestverwijdering, vuurbescherming en lawaaibeheersing. De Benelux-organisatie maakt deel uit van het wereldwijd opererende Bilfinger SE (36.000 medewerkers).

 

Het onderwerp Corrosie onder isolatie heeft ook de aandacht van ION. Dit komt onder meer tot uiting door deel te nemen aan de werkgroep Coatings van World Class Maintenance.