Traditiegetrouw verschijnt er elk jaar, aan het begin van het nieuwe jaar, een jaaroverzicht van het afgelopen jaar. Omdat de ruimte beperkt is, is het uiteraard beknopt. Wil u meer informatie over het geheel of over een specifiek onderdeel, dan kunt u uiteraard contact opnemen met het bureau.

ION werkt aan duurzaamheid op drie niveaus:

• Duurzaamheid van de producten van de maakindustrie die gecoat worden

• Duurzaamheid van de oppervlaktetechnologie bedrijven

• Duurzaamheid van de oppervlaktebehandelende productieprocessen. In 2021 stonden maatregelen rond COVID-19, de beperkte beschikbaarheid van grondstoffen en de exploderende energieprijzen nadrukkelijk op de ION-agenda. Maar uiteraard was er ook veel aandacht voor de beschikbaarheid van, en het werken met SVHC- stoffen, veiligheid in en om de bedrijven, normen, opleidingen en nieuwe- en verbeteringen aan bestaande technologieën.

Verenigingszaken
ION streeft naar maximale samenwerking. Dat vergroot de zichtbaarheid en draagkracht van onze positie als brancheorganisatie. ION heeft volgens de laatste telling sinds de oprichting inmiddels samengewerkt of werkt nog samen met bijna 300 andere entiteiten op ongeveer zestig (grote) dossiers, vele kleinere thema’s en ruim honderd grote en kleinere evenementen.

Gelukkig hebben de meeste OT-bedrijven weinig hinder ondervonden van de COVID-19-maatregelen. Via ONL heeft ION meegewerkt aan de keuzes voor de steunmaatregelen, maar dat was gelukkig voor onze branche maar heel beperkt nodig. In de loop van het jaar verschenen meerdere ION (pers)berichten over de prijseffecten voor OT-opdrachten als gevolg van grondstoffenschaarste en hoge energieprijzen.

Daarnaast zijn persberichten van de VVVF en de VNCI doorgeplaatst. De statuten en het huishoudelijk regelement zijn aangepast aan de huidige stand van het verenigen van de OT-branche en de statuten zijn aangepast aan de WTBR. De vernieuwde verenigingsdocumenten zijn op een extra ALV in juni goedgekeurd. Alle leden zijn, conform het ION-bedrijvenregister op de website, opgenomen op het platform voor de maakindustrie, TECH2B.

Deze vermelding moeten de leden zelf beheren, maar is een mooie zichtbare koppeling met (offerte) aanvragen uit de maakindustrie. Deze vermelding blijft ook bestaan als een lidbedrijf niets doet, maar dit platform biedt meer mogelijkheden. Vandaar dat ter introductie kosteloos een drie maanden abonnement “goud” ter beschikking is gesteld. Met dit abonnement kan een digitaal klantportaal worden ingericht. Er is een start gemaakt met het project “Communicatie met de leden”.

Ondanks er binnen ION veel gebeurt, en daar ook regelmatig over gecommuniceerd wordt, blijkt dat veel zaken toch niet bekend zijn bij de leden. Er is een werkgroep geïnstalleerd met als doel verbeteringen aan te brengen. De Leveringsvoorwaarden zijn geactualiseerd en opnieuw gedeponeerd. ION heeft assistentie verleend aan lidbedrijven bij diverse garantieclaims.

Milieu en arbeidsveiligheid (wet- en regelgeving)
De voorbereidingen voor de invoering van de Omgevingswet (1-7-2022) vragen aandacht. Met een coalitie van elf brancheverenigingen wordt actief gevraagd en ongevraagd input geleverd. Ook de invoering van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) vraagt veel aandacht. Voor de individuele bedrijven zal bij de huidige (milieubelastende) activiteiten geen verandering optreden, maar bij nieuwe of uitbreiding van bestaande activiteiten kan de impact groot zijn. ION is actief betrokken bij de discussie over maatregelen, het overgangsrecht en het DSO.

REACH, de Green Deal met daaronder de EU Chemicaliënstrategie en de BREF’s hebben grote impact op de bedrijfsvoering van OT-bedrijven. Het streven naar een gifvrije samenleving betekent dat veel stoffen (op termijn) niet meer gebruikt mogen worden. ION is actief betrokken bij vrijwel alle relevante ontwikkelingen. Ten aanzien van ontwikkelingen rond de stoffen-wetgeving maakt ION zich sterk voor een andere aanpak. Niet het gevaar moet geëlimineerd worden (uitfaseren van stoffen), maar het risico op gezondheids- of milieuschade moet zo klein mogelijk worden gemaakt. Dat wordt vooral bereikt door goede naleving van relevante wet- en regelgeving met toepassing van een veilige werkwijze en risicomijdende procedures.

ION is op de Europese podia aanwezig via CETS, Orgalim en Eurometaux. Via CETS is onder andere gekozen voor een gezamenlijk optrekken van ruim zestig brancheorganisaties in het Cross industry initiative (Cii) en met dertig organisaties in de Alliance for Sustainable Management of Risks (ASMoR).

De Inspectie SZW, de OD’s en de RUD’s waren bijzonder actief. Veel leden kregen een bezoek, met als gevolg veel brieven met regelmatig onbegrijpelijke teksten. ION heeft veel lidbedrijven bijgestaan met uitleg of met de oplossingsrichtingen van de geconstateerde knelpunten of met gesprekken met het bevoegd gezag.

Omdat wet- en regelgeving snel wijzigt, is het noodzakelijk op de hoogte te zijn. Mede daarvoor zijn de voorbereidingen getroffen om de tool MAKE-online van KWA per 1-1-2022 (kosteloos) beschikbaar te maken voor ION-leden via een eigen ION-portal. Via deze tool worden veranderingen in wet- en regelgeving specifiek voor de branche eenmaal per kwartaal doorgegeven.

Deze informatie kan gebruikt worden voor de complianceregistratie van de ION-leden, in zowel de KWA-module (niet kosteloos) alsook in een eigen systeem. Vanuit de deelname van ION in Veiligheid Voorop en de Safety Delta Nederland (topsectorproject) is een pilot gestart om horizontaal toezicht mogelijk te maken. Het ministerie van I&W heeft subsidie voor het vooronderzoek door Stantec beschikbaar gesteld.

De effecten van de autorisatie van chroomtrioxide werden zichtbaar. Dat betekende veel werk voor applicateurs die deze stof gebruiken. ION heeft op veel plaatsen assistentie verleend. Dat ION veel tijd besteed aan chroomtrioxide komt vooral omdat deze autorisatie de blauwdruk is voor volgende autorisaties. ION is actief bezig geweest met bijna twintig stoffen. Dat er nog veel te winnen valt, werd weer eens duidelijk tijdens de REACH Refit-vergadering in Brussel in december. Daar brachten de gezamenlijke brancheverenigingen 630 verbetervoorstellen in.

ION heeft het Betonhuis geassisteerd met het ontwikkelen van een “duurzame” missie en visie. Als gevolg daarvan is binnen het project Afval een onderzoek gestart naar het gebruik van aluminaat als vulstof in beton. Ofschoon het project erg langzaam loopt door de langlopende proefprojecten, zijn de eerste resultaten positief. Andere restproducten die momenteel bekeken worden, zijn restpoeders (poedercoaten) en vervuild straalgrit.

Op 31-12-20 liep het MJA3-convenant af, omdat niet meer energie-efficiëntie, maar CO2 -reductie dominant is. Het afsluiten van een nieuw convenant is in 2021 niet gelukt. De besprekingen lopen in 2022 door. Ten aanzien van de exploderende energieprijzen was ION via ONL actief betrokken bij maatregelen om de energiekosten (enigszins) te verlagen. Het thema energie zal de komende tijd een belangrijk ION-aandachtspunt blijven (kostenbeheersing en toepassing van nieuwe energievormen).

Normen, richtlijnen en aanbevelingen
ION heeft zitting in twee normcommissies (verfwaren en metallieke deklagen), waarbinnen vrijwel alle relevantie OT-normen worden behandeld. ION participeert vooral in deze commissies om een stem te geven aan de OT-bedrijven die wel geraakt worden door de normen, maar daarbij geen (direct) commercieel belang hebben. In totaal heeft ION input geleverd op 237 unieke normen. Voor de commissie Verfwaren zijn 190 stemmingen en voor de Metallieke Deklagen zijn 177 stemmingen geweest.

Tijdens de MES21 is een samenwerking met OnderhoudNL aangekondigd betreffende de normen. Op 10 november is een start gemaakt met normen voor PVD/ CVD. Nagegaan wordt nog of er normen moeten komen voor coldspray.

ION is mede-initiator geweest bij de Tweede Kamermotie van Stoffer en de Jong over de toegankelijkheid van normcommissies voor het MKB. ION heeft geparticipeerd in het actualiseren en aanvullen van de CROW-aanbestedingsregels weg- en waterbouw, en dan met name hoofdstuk 56 (oppervlaktebehandeling). De praktijkaanbevelingen FFC (voorheen van het Aluminium Centrum) zijn onder regie van ION geactualiseerd.

Tijdens de MES21 is de nieuwe editie “Poeder/natlak op zink” gepresenteerd.

Opleidingen
Momenteel heeft ION 22 “standaard” opleidingen die met enige regelmaat worden gegeven. Deze opleidingen zijn (meestal) niet verkrijgbaar op de markt en gaan specifiek over de beheersing van de techniek of over algemene technologie-kennis voor derden (inkopers, constructeurs). Hiervan is in 2021 45% klassikaal gegeven en 55% bedrijfsintern. Dat betekent dat regelmatig ook maatwerk is aangeboden.

Van alle opleidingen is 74% gegeven aan leden en 26% aan niet-leden. Inmiddels worden de eerste opleidingen ook hybride (combinatie van e-learning en fysiek) aangeboden. Omdat deze werkwijze zowel voor de cursist, alsook voor de docent en voor het bureau nieuw is, is het nog wel zoeken naar de juiste vorm.

Doel van de ION-opleidingen is het verhogen van de vakkennis bij (lid)bedrijven en het voorzien van het reguliere onderwijs van informatie om het vak te programmeren in het curriculum. Voor het VMBO (BWI) staat OT inmiddels weer in het curriculum. Samen met Litop heeft ION een BBL-opleiding vormgegeven. Ofschoon bedrijven hiermee een nieuwe medewerker door subsidies vrijwel zonder kosten kunnen opleiden en voor vier jaar “binden”, wordt hiervan weinig gebruik gemaakt.

Er wordt momenteel gewerkt aan enkele nieuwe opleidingen, zoals:
• BHV+; een BHV-module met een module “werken met SVHC-stoffen”
• Coldspray

Projecten ION en Innovat.ION
De projecten worden in een aantal gevallen namens ION gedaan. Het gaat dan om projecten waarvan de resultaten in enige vorm beschikbaar komen voor de leden. De Innovat.ION-projecten zijn open innovatieprojecten, waarvan de resultaten primair aan de projectdeelnemers toevallen. Hierbij wordt uiteraard wel de generieke informatie over mogelijkheden en tendensen via ION voor de leden beschikbaar gemaakt.

Er worden vele projecten gedaan, die niet allemaal benoemd kunnen worden. Een aantal projecten zult u ook onder andere kopjes terugvinden. Een aantal (belangrijke of grote) projecten die niet elders benoemd worden, willen we hier opsommen.
• Onder regie van de VMRG is binnen het Groeifonds het project Perpetual gestart (duurzame gevels). ION is uiteraard aangehaakt vanwege de OT.
• In een Interreg-project wordt samen met Eiffo en Vecco (beiden Duitsland) en enkele Duitse bedrijven en Nederlandse lidbedrijven gewerkt aan een alternatievenanalyse voor chroomtrioxide. Dit is noodzakelijk vanuit de Arbowet (minimalisatieverplichting) en voor een eventuele herautorisatie in 2024.
• Met Vecco wordt gewerkt aan een sensor die metaalhoudende aerosolen kan detecteren. Doel hiervan is om de traditionele moment-metingen te kunnen vervangen door (online) realtimemetingen.
• Vanwege de nationale doelstelling “van het gas af” wordt er gekeken naar alternatieve energiedragers. Ook lijkt energie schaarser te worden en daardoor duurder. Het zoeken naar alternatieven is noodzakelijk voor een goede CO2 -balans. Kostenverlaging wordt hierbij wel meegenomen, maar is niet het primaire doel.
• Er is een poging gedaan om via het Groeifonds een project over (innovatieve) coatings in te dienen. Hier is niet voldoende draagkracht voor gevonden.
• Ook is een project over duurzame inzetbaarheid van medewerkers in de OT- branche ingediend voor subsidie. Uiteindelijk heeft slechts één lidbedrijf de eindstreep gehaald. Met dit bedrijf zullen we proberen een voor de branche bruikbare blauwdruk te realiseren.
• Met de TU Twente en diverse Nederlandse en Duitse OT-bedrijven loopt een project voor het automatiseren/ optimaliseren van een OT-bedrijf. 

Ook in 2021 heeft Stichting Innovat.ION bijgedragen aan innovatieve projecten om de impact van innovaties in de maakindustrie te vergroten. Deze projecten werden in een (open) innovatiestructuur gefinancierd door de deelnemende bedrijven en kennisinstellingen. Veelal werden de activiteiten ondersteund door subsidie(s). Kennis die (soms in Europees verband) in Nederland ontwikkeld werd, werd ingezet door lokale ondernemingen in de maakindustrie.

De backoffice van Stichting Innovat.ION werd en wordt verzorgd door ION. De manager Innovatie van Innovat.ION combineert zijn werk met twee andere taken, te weten:
• InnovatieMakelaar voor Holland High Tech (Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI) Hightech Systemen & Materialen (HTSM)). Het netwerk van InnovatieMakelaars stelt het MKB in staat kosteloos gebruik te maken van innovatieadviesdiensten op het gebied van kennisoverdracht; verwerving, bescherming en exploitatie van immateriële activa en het gebruik van standaarden en regels waarin deze zijn vastgelegd. De door TKI HTSM aangeboden adviezen zijn gericht op innovatie van producten, processen of diensten en het verlenen van technologische bijstand of diensten voor het overdragen van technologie.
• Business Developer HTSM bij Horizon Flevoland, de Regionale Ontwikkelings Maatschappij (ROM) van Flevoland. De regionale ontwikkelingsmaatschappijen werken onderling samen om lokale ondernemers te ondersteunen bij de groei van de onderneming. Daarbij is het opzetten en realiseren van innovatieprojecten, businesscases en innovatieprogramma’s met innovatieve mkb-bedrijven erg belangrijk.

Het zal duidelijk zijn dat de kruisbestuiving hier significant is. In 2021 intensiveerde Innovat.ION de samenwerking met de Duitse partnerorganisatie Eiffo. Er werden drie online seminars georganiseerd voor participanten die deelnemen aan het internationale Chroom VI-project.

De thema’s van de seminars waren:
• Development of Chromium III based functional chromium plating processes towards industrial maturity
• Application potential of PVD/CVD processes for functional metal coating
• Application potential of laser cladding for functional metal coating (e.g. as an alternative to black chrome).

Communicatie en evenementen
Centraal in de communicatie staat de website. In 2021 zijn er 122.472 pageviews geweest. De pieken lagen bij het verschijnen van de Informat.ION. Het ledenportal (intranet) wordt helaas maar heel weinig bezocht.

Om actueel nieuws snel voor de markt beschikbaar te hebben, verschijnt deze op de website van ION. Om het nieuws niet altijd door de leden actief gehaald wordt, wordt elke 14 dagen via de Informat.ION-nieuwsbrief een overzicht van het belangrijkste nieuws aan belangstellenden toegestuurd. In totaal is de Informat.ION 24x regulier en 2x special (opleidingen) (elektronisch) verstuurd aan een lijst van ruim tweeduizend email-adressen. De openrate ligt gemiddeld op 25% en de doorclickrate op 5%.

Er zijn acht OT’s (Oppervlakte Technieken) verschenen. Dit magazine voor de oppervlaktebehandelende branche is een uitgave van Jetvertising in opdracht van ION. Het vakblad heeft een oplage van 2.200 stuks en gaat naar de leden en andere belangstellenden. De doelstelling van het blad is informeren en inspireren. De belangrijkste OT-artikelen komen ook op de website van ION onder het kopje “kennisartikelen”. Hierdoor zijn ze ook vindbaar via een zoekmachine. Via een QR-code in het blad kan het OT-artikel ook op de website worden benaderd en bijvoorbeeld een reactie worden gegeven. De artikelen worden regelmatig geraadpleegd, maar van de reactie-mogelijkheid wordt nog maar incidenteel gebruik gemaakt.

Belangrijk element in het ledencontact zijn de fysieke bezoeken. Door de coronarestricties zijn de bezoeken in 2021 beperkt gebleven tot strikt noodzakelijke bezoeken. Informatie uit het websitebezoek, gecombineerd met informatie uit bedrijfsbezoeken en de helpdeskvragen, bepalen in hoge mate de agenda van ION. De meest voorkomende zoekwoorden nemen we mee in onze activiteitenagenda.

Communicatie vindt ook plaats via evenementen. Veel evenementen waren in 2021 online. Zo waren er voor de leden onder andere webinars over:
• Duurzaamheid en circulariteit in de OT-industrie.
• Leveringsvoorwaarden en garantieclaims
• Ontwikkeling in de OT voor gevels (Facade)
• Autorisatie chroomtrioxide en het vervolg (CETS)
• Twee keer Minisymposium stoffen (Ministerie I&W)
• Kick-off van de MES21 met twee keynote lezingen en bekendmaking genomineerden ION Borghardt Award
• SLIM opleiden met ION trainingen
• Corrosie onder Isolatie (WCM)
• Ontwikkelingen wet- en regelgeving met onder meer introductie van de KWA-module
• De ALV’s.

En uiteraard heeft ION aan diverse online evenementen meegedaan met een presentatie voor andere entiteiten. Enkele van de meest zichtbare waren:
• Ontwikkelingen in de OT voor gevels voor de VMRG
• Twee keer Project Kleur (anodiseren) voor Estal en de Russische branchevereniging APRAL
• Praktijkaanbevelingen FFC voor de SWK
• Problemen voor de OT-branche doordat overheden in de huidige EU-chemicaliënstrategie voor het ASMoR met DG GROW en DG ENV kijken naar gevaareliminatie in plaats van naar risicobeheersing.

In september was in de Brabanthallen de Materials-Eurofinish-Surface 2021, georganiseerd door het Mikrocentrum, VOM België en ION. Het eerste fysieke evenement sinds lange tijd kende een goede sfeer en een fijn weerzien op een kennis- en netwerkevent in een zakelijke ambiance. In totaal waren er bijna zestig kennissessies, bijna honderd exposanten en kwamen er 2.100 bezoekers.

Tijdens de MES werd ook de ION Borghardt Award 2021 uitgereikt. De Award “Kracht”, gemaakt door beeldend kunstenaar Kees Weimer, ging naar Jonkman Coatings. De tweede plaats was voor HS Protect en de derde plaats voor Kluthe.

Op 4 november was er het Coldspray-event bij de NLR, georganiseerd door het Dutch Cold Spray Team (onder andere ION), met de introductie van een geheel nieuwe technologie. Op 10 november was in Soest de fysieke bijeenkomst ION Dag voor de Ondernemer met presentaties over prijsdruk, strategische keuzes voor een OT-bedrijf, energieprijzen die de kostprijs opstuwen en innovatiemogelijkheden.

Qual.ION
Internationaal hebben de kwaliteitslabels aan waarde gewonnen, alle labels zijn gegroeid. De internationale vergaderingen zijn online gehouden. De vergaderingen werden steeds bijgewoond door twee Nederlandse afgevaardigden: de EC (Executive Committee) member en de TC (Technical Committee) member. De labels zijn belangrijk in het constante streven naar hogere kwaliteit van coatings en kunnen als belangrijk instrument dienen bij discussies over levensduur, kwaliteit en eventueel garantieclaims. Ondanks de COVID-19-beperkingen zijn alle Nederlandse inspecties (fysiek) uitgevoerd. De update workshops zijn op 10 november in Soest ook fysiek gehouden.

Het Qualicoat-congres in Londen werd door 160 personen (internationaal) gevolgd. Een vergelijkbaar aantal personen volgde het Estal-congres in Boedapest.

Internationaal heeft ION geparticipeerd in diverse werkroepen en platforms.
Vermeldingswaardig zijn:
• Qualicoat 3.0, een ontwikkeling waarbij de aluminiumkwaliteit onderdeel wordt van het kwaliteitssysteem.
• Pre-anodiseren als mogelijk alternatief voor het voorbehandelen van aluminium voor de architectuur. Inmiddels staat PreOx, ook off-site, onder andere in de Qualicoat-specificatie.
• Het Nederlandse project Kleur (anodiseren) heeft internationaal navolging gekregen. Qualanod maakt nu ook gebruik van de uitkomsten in haar verdere onderzoeken.
• Het project PC op RVS is vanwege te veel fysieke beperkingen in de ijskast gezet.

Vooruitzicht 2022 en verder
Het jaar 2022 is het laatste jaar van de huidige strategieperiode (2020-2022). In 2023 begint de nieuwe driejaarlijkse strategieperiode (2023-2025). Reden voor het bestuur om in 2022 de balans over de afgelopen periode op te maken en zich voor te bereiden op de volgende periode.

In 2022 zal dus het huidige beleid worden voortgezet en zal er vooralsnog weinig veranderen. Wel komen bestuur en bureau dit jaar (regelmatig) bij elkaar om de ontwikkelingen in Nederland en Europa te beoordelen en om de volgende (strategie) periode vorm te geven. Uiteraard worden hier ook deskundigen op specifieke onderwerpen bij betrokken.

In de ALV zullen de ontwikkelingen uiteraard met de leden worden besproken en zullen er daar waar het kan en waar het relevant is, de mogelijke veranderingen ook dit jaar nog in gang worden gezet. Uiteraard via de gebruikelijke kanalen, maar mogelijk ook via nieuwe kanalen, zal ION u op de hoogte (blijven) houden van de ontwikkelingen. En heeft u ideeën of onderwerpen die kunnen bijdragen aan het volgende strategieplan: u bent van harte uitgenodigd deze met het bestuur te delen. Bijvoorbeeld via de QR-code.

MEER INFORMATIE
www.vereniging-ion.nl