Sinds mei 2024 gelden er nieuwe, strengere regels voor het werken met stoffen die gevaarlijk zijn voor de voortplanting. Deze aanpassing in de wetgeving, die al van kracht is voor kankerverwekkende en mutagene stoffen, vereist dat werkgevers extra voorzorgsmaatregelen moeten treffen om hun werknemers te beschermen tegen de risico’s van voortplanting gevaarlijke stoffen (ook wel reprotoxische of reproductietoxische stoffen genoemd). Daarnaast zijn er EU-grenswaarden vastgesteld voor de volgende stoffen: benzeen, nikkelverbindingen en acrylonitril.
De Europese Unie heeft onlangs de richtlijn voor gevaarlijke stoffen (CMD) aangepast om ook reprotoxische stoffen, zoals lood, bepaalde geneesmiddelen, hormonen en lijmen, op te nemen. Nederland heeft deze richtlijn nu verwerkt in de nationale wetgeving, wat verplicht is en heeft geleid tot aanpassingen in het Arbobesluit en de Arboregeling.
Verhoogde bescherming voor werknemers
Reprotoxische stoffen kunnen ernstige gevolgen hebben voor de vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding van werknemers. Beroepen zoals schoonmakers, laboratoriummedewerkers, schilders en hoveniers lopen extra risico door hun onvermijdelijke blootstelling aan deze stoffen. De impact van reprotoxische stoffen is afhankelijk van het type stof en de mate van blootstelling. Werkgevers zijn nu verplicht om, via een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E), alle risico’s in kaart te brengen en passende maatregelen te nemen.
Wetswijzigingen en nieuwe verplichtingen
De nieuwe wetgeving vereist dat reprotoxische stoffen van gevaarsklasse 1 (1a of 1b) moeten voldoen aan de nieuwe strikte voorschriften. Voor stoffen in gevaarsklasse 2 blijven de bestaande regels van kracht zoals de beperkte blootstellingsregistratie.
Belangrijke punten van de wetswijziging zijn:
- Nederland hanteert een bewaarperiode van 40 jaar voor de registratie van blootstelling voor kankerverwekkende stoffen, in tegenstelling tot de 5 jaar die de EU-richtlijn voorschrijft. Deze langere termijn helpt om de lange-termijn effecten beter te monitoren.
- Voor reprotoxische stoffenwaarvan niet duidelijk is of er een veilige waarde bestaat gelden in Nederland strengere regels dan de EU-richtlijn voorschrijft. Deze stoffen worden beschouwd als stoffen zonder veilige drempelwaarde. Indien een stof een veilige drempelwaarde heeft, wordt dit aangegeven in de Nationale grenswaardenlijst. Werkgevers moeten de blootstelling aan deze stoffen altijd zo laag mogelijk houden.
Deze wijzigingen benadrukken het belang van een veilige werkomgeving en de verantwoordelijkheid van werkgevers om hun werknemers te beschermen tegen de schadelijke effecten van gevaarlijke stoffen.
Voor meer informatie over de nieuwe regels en de specifieke maatregelen die bedrijven moeten nemen, kunt u terecht op de pagina over reprotoxische stoffen.