In 2016 vertelde Prof. Michael Stacey (vakgroep architectuur van de Universiteit van Nottingham (UK)) al op het congres ‘Qualicoat 30 jaar’ in Londen dat 98% van het ooit geproduceerde aluminium nog steeds in actieve dienst is. Logisch, want aluminium is een licht en veelzijdig metaal dat zich gemakkelijk laat inzetten voor hergebruik. Maar goed hergebruik van aluminium vraagt wel meer aandacht in de keten om problemen in de gebruiksfase te voorkomen. Daarom is een breed opgezet onderzoek gestart.
In het kader van circulaire economie is hergebruik van aluminium wenselijk, maar ook energetisch is het een goede oplossing. Vraagt het maken van aluminium nog redelijk veel energie, voor het geschikt maken voor hergebruik van aluminium is maar vijf procent van de oorspronkelijke hoeveelheid energie nodig. Daarmee is aluminium ook in het kader van duurzaamheid en reductie van de C02-footprint een zeer bruikbaar metaal. Bij het maken van aluminium producten (platen, extrusies, bewerkte onderdelen) ontstaat een huid. Voordat de oppervlaktebehandeling van aluminium kan beginnen, moet die huid verwijderd worden. Dat gebeurt met een beitsproces. Het ontstane (blanke) metaal is dan voldoende homogeen voor een kwalitatief goede oppervlaktebehandeling.
Nu blijkt bij het toepassen van gerecycled aluminium het onderliggende metaal veel minder homogeen te zijn dan verwacht. Uiteraard kun je de juiste legering samenstellen waarbij de legeringselementen in de juiste verhouding aanwezig zijn waardoor de legering dus geheel binnen de specificatie kan vallen. Maar dat zegt nog niet zoveel over de homogeniteit. Legeringselementen kunnen ‘klonteren’ en deze ‘klonten’ kunnen ook aan het oppervlak optreden. Daarmee kunnen ze ook de coating beïnvloeden, denk aan hechting (organische coating) of kleur (anodiseerlaag). Dit is ook met beitsen niet te verhelpen.
KETENGERICHT ONDERZOEK
Omdat er nog onvoldoende bekend is van de mechanismen en dus ook van de oplossingen, is de werkgroep Aluminium van Qualicoat gevraagd hiernaar te kijken. Vereniging Qual.ION maakt deel uit van deze werkgroep. Omdat het probleem veel breder is dan alleen de werkingssfeer van Qualicoat, wordt het onderzoek breder uitgevoerd. Zo zijn onder andere ook de extrudeurs, de systeemleveranciers, het Aluminium Centrum, European Aluminium, Estal, CETS, diverse universiteiten en Vereniging ION betrokken. Laatstgenoemde is hier heel actief en doet daar waar nodig aanvullend onderzoek om voor haar leden tot een goed inzicht in de materie te komen. Hoewel het onderzoek primair op de mechanismen is gericht, komen er ook complexe juridische aspecten aan de orde en mogelijk zelfs ketenzaken. Immers: “wie is verantwoordelijk als de coating niet goed is?” en “hoe kan een coater borgen dat het te behandelen materiaal goed is?” Via de gebruikelijke kanalen zal Vereniging ION u op de hoogte houden, maar mocht u aluminiumorders verwerken of claims krijgen waarbij mogelijk het besproken mechanisme aan de orde is, dan horen we dat graag. Die informatie kan dan worden meegenomen in het lopende onderzoek en mogelijk bijdragen aan een verbeterde oppervlaktebehandeling op gerecycled aluminium in de toekomst.