Jaap van Peperstraten

LOA Deege is onderdeel van de LOA Full Surface Group, een bedrijvengroep die in diverse vestigingen vrijwel alle oppervlaktebehandelingen uitvoert. LOA Deege richt zich op het voorbehandelen en poedercoaten van aluminium profielen. In de chemische voorbehandeling kreeg het bedrijf te maken met bramen en sedimentvorming. En dat is om allerlei redenen ongewenst. Eddy Henderickx, directeur van LOA Deege, somt op wat die redenen zijn. “In de chemische voorbehandeling wil je een stabiel proces dat je onder controle hebt. Dat betekent onder meer dat het gehalte opgelost aluminium in de baden onder een bepaalde norm moet blijven. Anders krijg je namelijk ongewenste korstvorming (afzetting) in het procesbad, wat niet alleen nadelig is voor het onderhoud, maar ook leidt tot het dichtslibben van de leidingen en een andere belasting van de waterzuivering. Daarnaast verbruiken de spaandeeltjes chemie en leiden ze tot afkeur. Om al die redenen wil je de vervuiling uit de baden halen, maar de verwijdermethode mag het stabiele proces niet verstoren. We hebben de oplossing gezocht in filtering en dat is dankzij samenwerking in een proefopstelling ook gelukt.”

SAMENWERKING

Roland van Meer van chemicaliënleverancier AD Chemicals legt uit hoe die samenwerking tot stand is gekomen. “Met Eddy kijk ik altijd naar mogelijkheden om op chemisch-technisch of proces-technisch gebied verbeteringen te bereiken. Voor het probleem van de vervuiling in de chemische voorbehandeling vroeg ik me hardop af of filtering een oplossing zou kunnen zijn. Eddy wilde dit gaan onderzoeken. Daarom heb ik contact opgenomen met Hendor, met de vraag of zij wilden meewerken aan een proefopstelling. Daar hebben ze ja tegen gezegd. Dit is een vorm van ketenoptimalisatie. Normaal gesproken wordt er bij dit soort baden niet snel gedacht aan filtratie, omdat het heel agressieve baden zijn, waar filters slecht tegen kunnen. Toch zou een filter een goede methode kunnen zijn om ook het fijne sediment, zoals aluminiumfluoride, uit de procesbaden te halen.” Het bedrijf Hendor produceert pompen en filters voor industriële toepassingen, die vooral worden ingezet voor processen met agressieve zure of alkalische vloeistoffen. “Voor ons was al snel duidelijk dat in deze situatie filtering een geschikte oplossing zou zijn”, vertelt Roy Vosters van Hendor. “We werken onder andere voor de galvanische industrie; allerlei oppervlaktebehandelingen zijn ons dus niet onbekend. Ook hebben we veel ervaring met vloeistoffiltratie en vloeistoftechniek. Het verwijderen van metallische delen en sediment is goed te doen via adsorptiefiltering in het bad van de sproeitunnel. Daarvoor hebben we gekozen voor zakfiltratie, waarbij de zak gevuld is met polypropyleen microfiber. Het filtermedium heeft de vorm van ‘spaghetti’, hieraan blijven de harde deeltjes kleven.”

GEREINIGDE VLOEISTOF

Hij wijst erop dat er drie verschillende soorten filtermedia bestaan die in theorie in de beschreven situatie toegepast zouden kunnen worden: filterkaarsen, papier en een filterzak. Na een onderlinge vergelijking is voor de filterzak gekozen, onder meer omdat de aluminium spaanThema Bedrijfsinrichting en apparatuur OPPERVLAKTETECHNIEKEN DECEMBER 2019 31 tjes best groot zijn en je bij deze oplossing de zak niet heel vaak hoeft te vervangen; eens per drie tot vier weken is voldoende. Roy Vosters: “Bij de proefopstelling bleek dat het vervangen van die zak nog niet zo eenvoudig was. Een standaardzak raakt in de tijd verzadigd met vuil en zet zich af tegen de binnenkant van de kamer. Dat maakt het moeilijk om de zak te verwisselen. Na diverse aanpassingen hebben we een optimum gevonden in de juiste diameter van de filterzak. Het filtersysteem is nu gemakkelijk te vervangen, terwijl het medium gewoon hetzelfde is gebleven.” Eddy Henderickx: “In de filteromhuizing wordt de vloeistof door het filtermedium gedrukt en komt er als gereinigde vloeistof weer uit. Doordat het vuil opbouwt in het filter ontstaat er een toename van de druk. Als die druk op een bepaald niveau is gekomen en de filterzak ‘voldaan’ is, moet het filter vervangen worden. Voordat deze filtratie werd ingezet, moesten we periodiek de chemie vervangen en onderhoud verrichten; de chemie werd door opbouw van verontreiniging immers steeds troebeler. Nu hebben we een heldere vloeistof, een groot verschil. Door de filtratie worden de spaandeeltjes uitgefilterd. Je ziet veel minder kleine insluitingen op de profielen en een verbetering in het lakwerk. Het bad blijft schoner terwijl je er minder werk aan hebt, en de waterzuivering wordt minder belast. Door filtratie toe te passen, zou je verwachten dat je daardoor misschien ook een stukje chemie eruit filtert, maar chemisch gezien blijft de formulering hetzelfde. Het gaat puur om de verwijdering van het sediment en de vaste deeltjes. Heel belangrijk, want we willen kwaliteitsproducten leveren aan onze klanten in het hoge segment. Daarnaast vereist ons Qualicoat-certificaat dat we kunnen aantonen dat we aan de kwaliteitseisen voldoen.”

VEEL KLEINE STAPJES

Na de succesvolle proefopstelling is dus besloten om voor deze filtermethode te kiezen. Aluminium profielen in vele lengtes en maten worden behandeld in baden met een inhoud van 4.500 liter, waarin de bedrijfsvloeistof continu ronddraait via een zware pomp. Een andere (kunststof) pomp stuurt de filtratie aan. Het zakfilter is separaat geïnstalleerd zonder dat daarvoor grote aanpassingen in de procesvoering nodig waren. Het ontvettingsbad wordt doorlopend gefilterd. Tijdens het verwisselen van de filterzak gaat het proces gewoon door, al moet de toevoer natuurlijk wel eerst gestopt worden. Eddy Henderickx: “Twee jaar geleden zijn we met deze samenwerking en ketenoptimalisatie gestart. Terugkijkend zie je dat er veel kleine stapjes zijn gezet om het proces als geheel verder te optimaliseren. Maar helemaal klaar zijn we nog niet. Hergebruik van demi-water wordt belangrijk in de toekomst, en dat stuk moet nog verder geoptimaliseerd worden.”